opis
Drzewo (3)15-20(25) m wysokości o luźnej, kulistej lub jajowate koronie, rzadziej wysoki krzew. Kora szarobrązowa, ciemnobrązowa, na starszych pniach wzdłużnie lub ±tarczkowato spękana. Młode gałązki cienkie, zwisające, kasztanowobrązowe, błyszczące, nagie, z licznymi jaśniejszymi, żółtawymi przetchlinkami. Kora po roztarciu o charakterystycznym, ostrym, stosunkowo przyjemnym zapachu, podobnym do tego u czarnej porzeczki. Pączki jajowate, szpiczaste, nagie.
Kwiatostan wąski, (6)10-15 cm długie grono, z ±30 kwiatami; w czasie kwitnienia wzniesiony lub wznoszący się, podczas owocowania zwieszony; kwiaty na krótkich szypułkach (3-6 mm długości), drobne, (8-10 mm średnicy); w podstawie kwiatostanu 2-4 liście.
Ząbki kielicha trwałe, pozostają na owocu, wąsko trójkątne, dłuższe niż szersze, zwykle z niewyraźnymi gruczołkami. Płatki kredowobiałe, okrągłe do szeroko odwrotniejajowatych, drobne 2.5-4(6) mm długości, na szczycie z 3-4 drobnymi ząbkami; nie dłuższe lub tylko nieco dłuższe od pręcików. Dno kwiatowe płytko dzwonkowate, wewnątrz nagie, na zewnątrz też nagie.
Owoce niedojrzałe różowe lub czerwonawe, potem ciemnoczerwone do czarnych, kuliste do szerokojajowatych, 8-10 mm średnicy, z trwałymi działkami kielicha, na szypule dość gęsto umieszczone; gorzkawe w smaku, w pełni dojrzałe słodkie. Pestka gładka, jajowata, 6-7 × 4-5 mm, na szczycie tęposzpiczasta. Dojrzewają od sierpnia do września (października).
Gatunek pochodzący z południa i wschodu Ameryki Północnej, gdzie rośnie w różnego typu lasach, na zrębach i stanowiskach ruderalnych.
Ma szerokie spektrum ekologiczne, rośnie także na glebach słabych i przesuszonych. Odporne na mrozy i zacienienie.
Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.
Inwazyjność i/lub kategorie obcego elementu flory /Tokarska-Guzik (2012) [234]/:
• zadomowiony, inwazyjny
• inwazyjny w skali kraju
• kenofit
• Pochodzenie: wschód Ameryki Północnej i północ Ameryki Środkowej
• Czas przybycia na teren Polski: 1813r.(introdukcja), 1880r.?, 1900r.
• Kategoria inwazyjności: IV (najwyższa) 18pkt.: gatunek o bardzo dużym wpływie w Polsce — znana jest zarówno duża liczba stanowisk i duża liczebność na nich; zwiększa się liczba stanowisk lub zajmowany obszar
• Zagrożenia: ekologiczne (bardzo istotne), ekonomiczne (bardzo istotne)
• Zasięg krajowy (występuje na przeważającym obszarze Polski)
• Populacje: występują na całym terenie Polski, przeważnie z dużą liczbą osobników, tworząc rozległe łany
• Dynamika: stopniowo zajmuje nowe stanowiska
• Kolonizuje siedliska/zbiorowiska: przede wszystkim częściowo przeobrażone lub o charakterze naturalnym
• Wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym
• Główne typy siedlisk będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, do których wnika:
· 2330 — wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi (szczotlicha siwa (Corynephorus canescens), mietlica (Agrostis))
· 4030 — suche wrzosowiska (All. Calluno-Genistion, All. Pohlio-Callunion, All. Calluno-Arctostaphylion)
· 6120 — ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (All. Koelerion glaucae)
· 91T0 — sosnowy bór chrobotkowy (Ass. Cladonio-Pinetum i chrobotkowa postać Ass. Peucedano-Pinetum)
· 9160 — grąd subatlantycki (Ass. Stellario holosteae-Carpinetum betuli)
· 9170 — grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Ass. Galio sylvatici-Carpinetum betuli, Ass. Tilio cordatae-Carpinetum betuli)
· 9190 (szczególnie) — kwaśne dąbrowy (All. Quercion robori-petraeae)
· 9110 — kwaśne buczyny (Luzulo-Fagetum)
• Zagrożenie dla różnorodności biologicznej w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo:
- gdzie stwarza zagrożenie: Lasy, obszary chronione.
- powód uprawy: Czasem sadzony jako drzewo ozdobne o niskich wymaganiach siedliskowych. W lasach obecnie stosowany jako podszyt o znaczeniu fitomelioracyjnym i biocenotycznym; uprawa dla drewna okazała się chybiona.
- przypadki spontanicznego rozprzestrzeniania się: Od kilkudziesięciu lat, na licznych stanowiskach w wielu regionach.
- zalecenia: Zaniechanie uprawy na terenach leśnych.
• zadomowiony, inwazyjny
• inwazyjny w skali kraju
• kenofit
• Pochodzenie: wschód Ameryki Północnej i północ Ameryki Środkowej
• Czas przybycia na teren Polski: 1813r.(introdukcja), 1880r.?, 1900r.
• Kategoria inwazyjności: IV (najwyższa) 18pkt.: gatunek o bardzo dużym wpływie w Polsce — znana jest zarówno duża liczba stanowisk i duża liczebność na nich; zwiększa się liczba stanowisk lub zajmowany obszar
• Zagrożenia: ekologiczne (bardzo istotne), ekonomiczne (bardzo istotne)
• Zasięg krajowy (występuje na przeważającym obszarze Polski)
• Populacje: występują na całym terenie Polski, przeważnie z dużą liczbą osobników, tworząc rozległe łany
• Dynamika: stopniowo zajmuje nowe stanowiska
• Kolonizuje siedliska/zbiorowiska: przede wszystkim częściowo przeobrażone lub o charakterze naturalnym
• Wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym
• Główne typy siedlisk będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, do których wnika:
· 2330 — wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi (szczotlicha siwa (Corynephorus canescens), mietlica (Agrostis))
· 4030 — suche wrzosowiska (All. Calluno-Genistion, All. Pohlio-Callunion, All. Calluno-Arctostaphylion)
· 6120 — ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (All. Koelerion glaucae)
· 91T0 — sosnowy bór chrobotkowy (Ass. Cladonio-Pinetum i chrobotkowa postać Ass. Peucedano-Pinetum)
· 9160 — grąd subatlantycki (Ass. Stellario holosteae-Carpinetum betuli)
· 9170 — grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Ass. Galio sylvatici-Carpinetum betuli, Ass. Tilio cordatae-Carpinetum betuli)
· 9190 (szczególnie) — kwaśne dąbrowy (All. Quercion robori-petraeae)
· 9110 — kwaśne buczyny (Luzulo-Fagetum)
• Zagrożenie dla różnorodności biologicznej w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo:
- gdzie stwarza zagrożenie: Lasy, obszary chronione.
- powód uprawy: Czasem sadzony jako drzewo ozdobne o niskich wymaganiach siedliskowych. W lasach obecnie stosowany jako podszyt o znaczeniu fitomelioracyjnym i biocenotycznym; uprawa dla drewna okazała się chybiona.
- przypadki spontanicznego rozprzestrzeniania się: Od kilkudziesięciu lat, na licznych stanowiskach w wielu regionach.
- zalecenia: Zaniechanie uprawy na terenach leśnych.
Niedojrzałe owoce czerwonawe, dojrzałe czerwone do czerwonoczarnych, bez ząbków kielicha (te opadają wcześniej). Pestki gładkie.
Płatki nie dłuższe lub tylko nieco dłuższe od pręcików. Dno kwiatowe nagie.
Rzadko sadzone drzewko lub krzew ozdobny.
Padus avium
czeremcha zwyczajna
Padus racemosa · Prunus padus · takson rodzimy lub trwale zadomowiony[491]
Liście miękkie, rzadziej grubawe; górą matowe; spodem skąpo owłosione lub nagie.
Płatki szeroko odwrotniejajowate, 10-15 mm długości, prawie dwa razy dłuższe od pręcików.
Niedojrzałe owoce zielonawe, dojrzałe czarne. Pestka bruzdowana.
wybrane okazy · selected collections ⇈
#7
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
#3
leg. Marek Snowarski
/Kołobrzeg, park zdrojowy/
#5
leg. Marek Snowarski
/Wrocław Wojszyce/
#11
leg. Barbara Łotocka
#3
leg. Michał Smoczyk, msmoczyk at wp pl
/Starościn/
#10
leg. Marek Snowarski
/Wrocław, Muchobór Mały/
#4
leg. Marek Snowarski
/Arboretum w Gołuchowie/