atlas-roslin.pl

Petroselinum crispum (Mill.) A. W. Hill [🔉 pe·tro·se·li·num]

pietruszka zwyczajna, "pietruszka" · "pietruszka korzeniowa"
Petroselinum hortense Hoffm. · Petroselinum sativum Hoffm. [🔉 * sa·t·wum]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈

wartość

wymagania uprawowe Petroselinum crispum (pietruszka zwyczajna)
Takson uprawiany. [491]
🌱
Średnia wartość kaloryczna korzeni to 35kcal/100g. Węglowodany stanowią 4.6g/100g, białko 0.8g/100g, tłuszczu 0.5g/100g, błonnik 5.4g/100g. Zawartość witaminy C jest umiarkowana (39mg/100g), innych niewiele. Sporo soli mineralnych.

space

W praktyce ziołoleczniczej jako środek moczopędny stosuje się Petroselini radix (korzeń pietruszki).

siew

W 1 g znajduje się 800-900 nasion. Masa tysiąca nasion 1.1-1.25 g.
Zdolność kiełkowania zachowują przez 2-3 lata.
Petroselinum crispum
Pietruszkę uprawia się z siewu wprost do gruntu. Możliwe są następujące terminy:

space

- wiosną (z przeznaczeniem korzeni na przechowywanie), w końcu kwietnia i do połowy maja,

space

Sieje się na głębokość 1-3 cm, głębiej na glebach lekkich. Nasiona kiełkują bardzo długo. W optymalnych warunkach po 2-3 tygodniach, w mniej sprzyjających ponad miesiąc. Korzystne jest okrycie np. agrowłókniną co przyśpiesza wschody. W razie potrzeby należy podlewać. Przesuszenie gleby w okresie wschodów znacznie je opóźnia i wschody są słabe, nierównomierne.

space

Rozstaw rzędów zależy od sposobu uprawy. Przy uprawie na zbiór pęczkowy można przyjąć 20-25 cm a dla przechowywania korzeni 30-45 cm. Przerywa się kilkukrotnie, za pierwszym razem najgęściejsze skupienia. W rzędzie gęstość roślin zależy od sposobu użytkowania. Na młode korzenie można pozostawiać rośliny gęściej w odległości 2 cm, na zbiór dużych korzeni do przechowywania co 5-6 cm. Korzystny jest wysiew pasowy, z roślinami rozmieszczonymi w pasie 10 cm, ale też i trudniejszy w uprawie.

zmianowanie i uprawa gleby

Odstęp w uprawie pietruszki lub innych warzyw korzeniowych i selerowatych (marchew, seler, pasternak, koper) na tym stanowisku powinien wynosić przynajmniej 4 lata. Także nie należy przed upływem 4 lat uprawiać po takich warzywach cebulowych (cebula, czosnek, por) oraz z bobowatych groch, bób z uwagi na wspólne patogeny nicieniowe i inne. Dobrym przedplonem są warzywa dyniowate, pomidory, fasola, sałata i warzywa kapustne.

space

Pietruszka jest typowo w plonie głównym. W przypadku uprawy z wczesnego siewu na zbiór pęczkowy w czerwcu, możliwa jest uprawa drugiego plonu.

Z uwagi na dużą wrażliwość na zachwaszczenie istotne jest aby pole po poprzedniej uprawie było możliwie wolne od chwastów.

space

wymagania

Pietruszka pochodzi z rejonu śródziemnomorskiego. Jest rośliną dwuletnią, w pierwszym roku wegetacji tworzy korzeń spichrzowy, w drugim roku tworzy się pęd kwiatostanowy.
Petroselinum crispum
w uprawie na korzeń
Pietruszka jest dobrze przystosowana do naszego klimatu i bardziej mrozoodporna niż marchew. Nasiona kiełkują już w temperaturze 2-3°C. Siewki znoszą silne przymrozki, do -9°C. Rośliny odmian późnych mogą zimować w gruncie, ewentualnie z lekkim przykryciem.

space

Optymalne są gleby średnie, żyzne, zasobne w próchnicę, głęboko uprawione, o dobrej strukturze, nie zaskorupiające się i nie podmokłe. Odczyn zbliżony do obojętnego. Na glebach ciężkich, zwartych, korzenie nie wykształcają się prawidłowe, często są zdeformowane, krótkie lub rozwidlone.

space

Nie jest wrażliwa na wiatry.

zbiór i przechowywanie

Zbiór pęczkowy jest możliwy od przełomu maja i czerwca. Odmiany wczesne zbiera się od sierpnia do października, średnio późne we wrześniu i październiku.

space

Przechowuje się w temperaturze zbliżonej do 0°C w warunkach wysokiej wilgotności, np. w wilgotnym piasku. Przechowuje się gorzej od marchwi. Późne odmiany, do wiosennego użytkowania, najlepiej przechowują się pozostawione na zimę w polu (np. 'Berlińska').

odmiany

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne
💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna
☷ gleba: żyzna • przeciętna ogrodowa • odczyn zbliżony do obojętnego
ekologiczne liczby wskaźnikowe Petroselinum crispum (pietruszka zwyczajna)
Uprawiane u nas odmiany pietruszki można podzielić na naciowe (stosunkowo nieliczne) i korzeniowe.

space

Odmiany korzeniowe różnią się długością kształtem i długością korzenia, długością wegetacji, zdatnością do przechowywania, mrozoodpornością.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

rozstawa: 45 – 20 × 2 – 6 cm
wysiew nasion do gruntu [wczesna wiosna lub późna jesień przed zamarznięciem gleby]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#23) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

A · Alba · Astra · C · Cukrowa · E · Extra Triple Curled · F · Fest · Festival 68 · G · Gigante d'Italia · H · Hablange Brandenburska · Halblange - Berlińska GOF · Halblange - Eagle · Halblange-Berliner · J · Jagienka · K · Kaśka · Kinga · L · Lenka · M · Moss Curled 2 · N · Natalka · O · Ołomuńcka · Osborne · R · Roksana · S · Samba · Sonata · V · Vistula · W · Warta
idxGrupa pietruszka korzeniowa
‘Alba’ — średnio późna; do bezpośredniego spożycia, do długiego przechowywania, do przetwórstwa na mrożonki i susz; odporna na brunatnienie korzenia i choroby przechowalnicze; korzenie wydłużone stożkowate, skórka biała; miąższ nieciemniejący, biały, aromatyczny
‘Cukrowa’ — wczesna; do bieżącego spożycia w okresie letnim i jesiennym; korzeń stożkowaty, w górze szeroki, 14-17 cm długości; miąższ biały, jędrny
‘Hablange Brandenburska’ — późna; do bieżącego spożycia lub przechowywania; korzenie 19-21 cm długości
‘Halblange - Berlińska GOF’ (Halblange-Berliner) — późna, bardzo plenna, niezawodnie plonująca; do uprawy na użytek jesienno-zimowy, do długiego przechowywania; można stosować wysiewy zimowe w listopadzie; korzeń długi, ostro zakończony, skórka biała; miąższ białokremowy, jędrny, ścisły
‘Halblange - Eagle’
Halblange-Berliner (‘Halblange - Berlińska GOF’) — późna, bardzo plenna, niezawodnie plonująca; do uprawy na użytek jesienno-zimowy, do długiego przechowywania; można stosować wysiewy zimowe w listopadzie; korzeń długi, ostro zakończony, skórka biała; miąższ białokremowy, jędrny, ścisły
‘Jagienka’ — średnio wczesna, 160-180 dni wegetacji do zbioru; do bezpośredniego spożycia, przechowywania i do przetwórstwa; niska skłonność do tworzenia pędów nasiennych; korzenie stożkowate, wydłużone, 17-22 cm, 160-200 g, skórka gładka, jasnokremowa, miąższ kremowobiały, jędrny
‘Kaśka’ — średnio wczesna, 150-180 dni od siewu do zbioru; do bezpośredniego spożycia, przechowywania i do przetwórstwa; korzeń wydłużony stożkowaty, kremowobiały, 15-20 cm, 150-200 g, miąższ kremowobiały, jędrny
‘Kinga’ — średnio późna, plenna, o wysokim plonie handlowym; na zbiór pęczkowy, do bieżącego spożycia, przetwórstwa (susz, mrożonki) i do długiego przechowywania (do końca kwietnia); korzenie typu berlińskiego, stożkowaty wydłużony, do 19 cm długości, skórka biała, gładka; kora i walec osiowy jednolitej barwy, białe do białokremowych
‘Lenka’ — średnio późna; do przechowywania; korzenie 18-23 cm długości
‘Ołomuńcka’ — późna, 180-200 dni od siewu do zbioru, dobrze plonuje na glebach lekkich i znosi dłuższe okresy suszy; do bieżącego spożycia, dla przetwórstwa i do długiego przechowywania; korzeń długi, spiczasto zakończony, bez wyraźnego poprzecznego prążkowania i bez tendencji do rozwidleń; miąższ biały, zwarty, bardzo aromatyczny
‘Osborne’
‘Roksana’ — średnio późna, 180-200 dni od siewu do zbioru; niska skłonność do tworzenia pędów kwiatostanowych; zalecana uprawa na redlinach, możliwy siew zimowy (listopad-grudzień); do bezpośredniego spożycia, przechowywania i przetwórstwa; korzeń wydłużony stożkowaty, 15-20 cm, 100-150 g; miąższ kremowobiały, jędrny
‘Samba’ — późna, z bardzo wysokim udziałem plonu handlowego; do bezpośredniego spożycia lub przechowywania; korzenie stożkowate, bardzo długie, 23-25 cm, skórka biała, bez ordzawień, miąższ ścisły
‘Sonata’ — późna, bardziej odporna na suszę, zwłaszcza w okresie wschodów; do bezpośredniego spożycia lub długiego przechowywania; korzenie wydłużone stożkowate, 23-34 cm długości, ostro zakończone; skórka gładka, biała, bez tendencji do ordzewień; miąższ ścisły, kremowobiały
‘Vistula’ — średnio późna, w typie 'Berlińskiej'; do bezpośredniego spożycia, przechowywania lub na przetwórstwo; możliwy siew zimowy (listopad-grudzień), na wczesny zbiór pęczkowy; korzeń wydłużony stożkowaty, 19-22 cm długości, skórka biała; miąższ kremowy, jędrny, bardzo aromatyczny
‘Warta’ — późna; do bezpośredniego spożycia lub przechowywania; korzenie stożkowate, 21-23 cm długości; skórka biała do szarobiałej, bez tendencji do ordzewień; miąższ ścisły, kremowobiały
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
‘Astra’ — liście kędzierzawe; do całorocznej uprawy w gruncie, szybko odrasta po ścięciu
‘Extra Triple Curled’ — kędzierzawa
‘Fest’ — wczesna, do całorocznej uprawy, szybko odrasta po ścięciu; liście gładkie, silnie aromatyczne
‘Festival 68’ — pierwszy zbiór liści ok. 100 dni po siewie; na zbiór wiosenny wysiewać w lip[cu, na letni jesienny wysiewać na przedwiośniu; liście gładkie, intensywnie zielone, silnie aromatyczne, gęste, odporne na żółknięcie, tolerancyjne wobec mączniaka prawdziwego; nie tworzy korzenia palowego; na natkę do bezpośredniego spożycia, mrożenia lub suszenia
‘Gigante d'Italia’ — liście gładkie, aromatyczne; nie tworzy korzenia palowego, można pozostawiać w gruncie na zbiór wiosenny; na natkę do bezpośredniego spożycia, mrożenia lub suszenia
‘Moss Curled 2’ — liście kędzierzawe, aromatyczne; nie tworzy korzenia palowego; do bezpośredniego spożycia i na susz; można zimować w gruncie;
‘Natalka’ — liście gładkie, aromatyczne; bez korzenia palowego
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

wybrane okazy · selected collections

#6
jmak.10_9_30
leg. Jarosław Makowski
/ogr.zielny Niemcy/
#2
adobrzanski.13
leg. Adam Dobrzański

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Petroselinum crispum (Mill.) A. W. Hill [🔉 pe·tro·se·li·num]Petroselinum hortense Hoffm. · Petroselinum sativum Hoffm. [🔉 * sa·t·wum](pl) pietruszka zwyczajna · "pietruszka" · "pietruszka korzeniowa"
satvus, -a, -um (lat., adj.) — uprawny, uprawiany, siewny, ogrodowy, sadowniczy; częsty epitet gatunków uprawianych; od lat. czasownika sero, -ere - siać
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji