atlas-roslin.pl

Pulsatilla vulgaris Mill. [🔉 * wul·ga·ris]

sasanka zwyczajna, "sasanka"
Anemone pulsatilla hort. [🔉 a·ne·m·ne *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
Pulsatilla vulgaris
Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)

opis

cechy diagnostyczne w kluczu:Pulsatilla (sasanka)kl 7045
Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
Bylina kłączowa. Wysokość głąbika w czasie kwitnienia 5-15 cm, po kwitnieniu silnie się wydłuża osiągając wysokość w czasie owocowania do 40 (45) cm. Wszystkie części rośliny, w szczególności pęd kwiatostanowy, za młodu silnie jedwabiście owłosione, z wiekiem łysieją.

Liście odziomkowe rozwijające się w czasie kwitnienie lub po, zebrane w rozetę, długoogonkowe, (2) 3 (4)-krotnie pierzastosieczne, łatki ostatniego rzędu równowąsko-lancetowate.

Liście łodygowe, w okółku pod kwiatem, silnie podzielone na równowąskie łatki.

Kwiaty wzniesione, po rozkwitnięciu pozostają rozwarte. Listki okwiatu długie, 2.5-3.5 cm długości, 2 do 3 × dłuższe od pręcików, na szczycie nie są odgięte, czerwonofioletowe lub niebieskofioletowe.

Kwitnienie od marca do kwietnia(maja).

Owocem jest orzeszkowata, jednonasienna niełupka. Owoce dojrzewają w maju i czerwcu. Rozsiewanie jest ułatwiane przez wiatr (anemochoria).

podgatunki

Podobny jest naturalny mieszaniec — Pulsatilla xhybrida (Pulsatilla pratensis ssp. nigricans × sasanka otwarta (Pulsatilla patens)).
Wyróżnia się formę typową (ssp. vulgaris) o liściach odziomkowych ± przylegających do ziemi, rozwijających się w czasie kwitnienia, silnie podzielonych na 100-150 łatek o szerokości 2-3 mm. i o wąskoeliptycznych listkach okwiatu.

Oraz formę ssp. grandis (Wender.) Zämels o liściach odziomkowych słabiej podzielonych (z 30-80 łatkami, szerokości 2.5-4mm), rozwijających się po kwitnieniu i o szerokoeliptycznych listkach okwiatu ([71.1]) — ta forma nie była podawana z Polski [10] ([3] podaje - "występuje w Tatrach Zachodnich i na południowym wschodzie niżu").

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
Gatunek sasanki obecnie wymarły w Polsce na naturalnych stanowiskach. Podawany był przed 1930 z czterech pewnych stanowisk.

Do roku 2014 znajdował się na liście chronionych; teraz jest z niej usunięty.

ekologiczne liczby wskaźnikowe Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
W Europie zachodniej siedliskiem są suche murawy, na nasłonecznionych stokach wzgórz - najczęściej w zbiorowiskach klasy Cl.Festuco-Brometea i rzędu Festuco-Sedetalia. Na północno-wschodnim krańcu zasięgu rośnie także w widnych borach sosnowych związku All.Dicrano-Pinion (polskie, historyczne notowania pochodziły z takich właśnie siedlisk). Na naturalnych stanowiskach sasanka zwyczajna preferuje gleby suche, piaszczyste lub gliniaste z dużym udziałem frakcji kamieni i żwiru, o odczynie od obojętnego do kwaśnego.

Często uprawiana w ogrodach w wielu odmianach barwnych.

Statusy czerwonej listy 2016r.[311]: RE – wymarły na terenie Polski.
Na liście z 2006r. takson miał status — EX – wymarły lub zaginiony
Globalnie — NT – bliski zagrożenia.

wybrane okazy · selected collections

#4
jmak.10_01_51
leg. Jarosław Makowski
/Schw. Alb., Niemcy/
#5
jmak.08_1_7
leg. Jarosław Makowski
/Donautal, Niemcy /
#8
12 05 23 - 16b
leg. Marek Snowarski
/ogród, Wrocław/
#7
jkr.080405-1
leg. Jerzy Kruk
/roślina uprawiana/
#1
dajan.120414-2
leg. Danielski Janusz
/Przedborski Park Krajobrazowy/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Pulsatilla vulgaris (sasanka zwyczajna)
🌱
Rodzima bylina kłączowa uprawiana w ogrodach w wielu odmianach ozdobnych. Tworzy kępy złożone z wielu łodyg zakończonych pojedynczym kwiatem; w czasie wczesnowiosennego kwitnienia (kwiecień-maj) mają 10-15 cm wysokości, latem w czasie owocowania osiągają ponad 40 cm.

uprawie znajdują się odmiany ozdobne o kwiatach od białych przez różowe do wiśniowych i purpurowofioletowych, także formy pełnokwiatowe ze zwielokrotnioną liczbą listków okwiatu. Kwiaty duże, zwieszone.

Sasanka zwyczajna ma zastosowanie w ogrodzie w miejscach słonecznych, stosunkowo suchych, o przepuszczalnej, lekkiej, piaszczystej glebie. Można ją sadzić w ogrodach skalnych i wrzosowych, o charakterze naturalistycznym.

💠 rabata bylinowa • ⛰ ogród skalny • 🟪 ogród wrzosowy • ogród naturalistyczny • ▩ grupa/płat
👌 uprawa łatwa
wysokość: 10 – 40 cm
kwitnienie: od marca do maja

wymagania i uprawa

Jeśli uprawia się różne gatunki botaniczne sasanek to, z uwagi na łatwe krzyżowanie się w obrębie rodzaju, często tworzą się mieszańce.
🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • 🌤 słoneczne, nieco ocienione
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • znosi suszę
☷ gleba: przepuszczalna • piaszczysta • lekka (piaszczysto-pylasta/gliniasta) • odczyn zbliżony do obojętnego
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 5
Stanowisko słoneczne lub częściowo ocienione. Gleba lekka, dobrze rośnie na piaszczystych, w okresie wegetacji umiarkowanie wilgotna, dobrze znosi okresowe susze; odczyn zbliżony do obojętnego. W pełni mrozoodporna. Nie są trudne w uprawie; poza tym że nie należy ich przenosić — źle znoszą przesadzanie. Po kilku latach kępa może wymagać odmłodzenia. Można to robić przez podział ale lepsze rezultaty daje wysiew nasion.

Najczęściej rozmnaża się przez wysiew świeżo zebranych nasion (w czerwcu). Można też siać nasiona późną jesienią, w listopadzie, wtedy kiełkują wiosną i kwitną dopiero w kolejnym roku, po przezimowaniu.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

9 szt./m2 • rozstawa: 33 × 33 cm
z nasion [po zbiorze (czerwiec) lub listopad]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#12) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany — w różnych kolorach: białym, czerwony, fioletowym
‘Alba’ — kwiaty białe
‘Papageno’ — listki okwiatu pocięte, jakby zwielokrotnione, wąskie; kwiaty białe do wiśniowych lub fioletowych
‘Perlen Glocke’
‘Pink Shades’
‘Pinwheel Dark Red Shades’
‘Pinwheel Violet Blue’ — kwiaty intensywnie fioletowoniebieskie
‘Pinwheel White’
Röde Klokke (‘Rote Glocke’) — kwiaty karminowoczerwone; 20 cm
‘Rote Glocke’ (Röde Klokke) — kwiaty karminowoczerwone; 20 cm
‘Rubra’ — kwiaty karminowoczerwone
‘Violet’
‘Violet Blue’
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji