powierzchnia skórki, owłosienie

Zewnętrzna tkanka okrywowa roślin naczyniowych, zwykle jednokomórkowa warstwa, ściśle przylegających do siebie komórek; pokrywa wszystkie organy rośliny za wyłączeniem korzeni, pokrytych w początkowym okresie wzrostu przez analogiczną tkankę epiblemę (ryzodermę) z długimi wypustkami — włośnikami.

Pokrycie to zbiór włosków i metablastemów (łuseczek) pokrywających powierzchnię organu. Często używamy węższego określenia owłosienie.

Można określić charakter pokrycia np. pokrycie pajęczynowate (lat. indumentum floccosum).

Naga (gładka) jest powierzchnia bez pokrycia (nieowłosiona i bez innych wytworów skórki).

Powierzchnia jest wyłysiałą lub łysiejącą gdy w początkowym okresie rozwoju była pokryta, później stopniowo stawała się naga lub taką się staje w skutek opadania włosków.

Pokryty krótkimi, miękkimi włoskami; włoski mogą być rozproszone, ale jeśli włoski są gęsto rozmieszczone to powierzchnia w dotyku sprawia wrażenie aksamitnej a faktura wygląda matowo.

Z grubszymi, dłuższymi, prostymi, odstającymi włoskami (rzęskami), zwykle ustawionymi w rzędzie na granicy lub krawędzi organów roślin lub ich części.

Powierzchnia kutnerowata jest pokryta bardzo gęstą warstwą miękkich włosków, tak splątanych, że nie można odróżnić przebiegu poszczególnych; splątane martwe włoski tworzą filcopodobną warstwę zasłaniającą powierzchnię organu [szarotka alpejska (Leontopodium alpinum)]; jest ona matowa, barwy białej, srebrzystobiałej lub szarej.

Gdy warstwa pilśniowa jest stosunkowo rzadka i cieńsza, to jest rzadko kutnerowata (lat. subtomentosus). Termin tomentosus bywa też używany nieprecyzyjnie dla powierzchni dość rzadko owłosionych włoskami miękkimi, ±splątanymi.

Powierzchnia oszroniona (oszadziała [od słowa szadź]) epidermy nagiego organu jest pokryta cienkim nalotem woskowym, zwykle o szarej, białawej barwie, często z sino-niebieskawym refleksem. Gdy ta warstwa jest stosunkowo gruba, mówimy o owoszczeniu.

Taką powierzchnię ma wiele soczystych owoców typu jagoda lub pestkowiec, owoce [np. jałowiec (Juniperus)]; czasem taką powierzchnię mają liście [np. Iris], łodygi, pąki i inne organy.

Kutykula to część ściany komórkowej — jest nieścieralna. Jej powierzchnia pod mikroskopem ma charakterystyczną, rozmaitą formę (wzór kutykularny), m.in. guzków, zmarszczek, grzebieni lub dołkowaną.

Mikroskopijne uwypuklenie zewnętrznej ściany komórkowej w skórce. Kształtu zaokrąglonego lub stożkowatego z zaokrąglonym końcem.

Powierzchnia z papillami jest gładka i naga, matowo-lśniąca z uwagi na nieco rozpraszające światło uwypuklone zewnętrzne ściany komórek skórki (papille). Z definicji papille są umieszczone regularnie, jedna obok drugiej.

Problem w polskiej terminologii jest tego rodzaju, że łacińskie papilla i veruca, obie są tłumaczone jako brodawka, także w wyrazach pochodnych (np. przymiotniki papillosa, veruccosa - po polsku brodawkowana). Papilla to np. brodawka sutka (wyniosły, nieduży zaokrąglony na końcu czubek "piersi", skąd wypływa mleko) ale i inne tej wypukłej formy detale anatomiczne organizmu zwierzęcego, a verruca to np. brodawka na skórze, wypukła narośl.

Brodawka to twór wystający z powierzchni, w obrysie okrągławy, formy stożkowatej, na szczycie szeroko zaokrąglony.

Powierzchnia brodawkowana jest pokryta drobnymi, ±okrągłymi, wyraźnie wystającymi brodawkami.