Jaskrowate są istotnym składnikiem flory Polski, liczą w niej ponad 70 gatunków. Liczne gatunki rodzime, jak i te obcego pochodzenia, są uprawiane jako popularne rośliny ozdobne. W skali świata jaskrowate (Ranunculaceae) liczą około dwa tysiące gatunków zamieszkujących głównie Półkulę Północą, umiarkowane i chłode strefy klimatyczne, często tereny górskie.
Uwaga!Większość jaskrowatych jest słabiej lub silniej trująca, zawierają np. trującą ranunkulinę. Zawarte w nich substancje czynne są używane w ziołolecznictwie.
nazwa pozycji klucza
*alternatywy dla tej pozycji
· do pozycji w szablonie klucza:
(z)
· powrót z szablonu klucza:
(p)
|
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich barwny, zwykle niebieski, pięciolistkowy. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Listek miodnikowy jeden, zrośnięty z dwóch. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Listki miodnikowe cztery, w tym dwa górne z ostrogami. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Owocem jest pięć wzniesionych mieszków. Widne zarośla, brzegi lasów, zręby, polany, z preferencją dla gleb zasadowych; także uprawiana roślina ozdobna i dziczejąca. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nitkowate, całobrzegie. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Podmokłe pola, ugory, brzegi wód, namuliska, na glebach ubogich, zwykle kwaśnych, także umiarkowanie zasolonych. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście dłoniasto trójdzielne. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Gatunek z Europy środkowej i południowo-wschodniej, u nas dawniej zawleczony koło Opatowa k. Sandomierza.
Suche miejsca trawiaste, ugory, brzegi dróg, miedze. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty bez ostróg. Dno kwiatowe zwykle nie jest silnie wydłużone. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwitną wiosną. | ||||||||||||||||||||
|
liście tuż pod barwnym okwiatem niepodzielone, imitują działki (z) *liście okółka pod okwiatem podzielone
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście odziomkowe charakterystyczne, trójklapowe, klapy całobrzegie, jajowate. ▶ Hepatica nobilis (przylaszczka pospolita)  trojanek ·
syn. Hepatica nobilis · Hepatica nobilis · Hepatica triloba · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Występuje w cienistych i wilgotnych lasach liściastych i zaroślach na glebach żyznych, umiarkowanie kwaśnych lub zasadowych. | ||||||||||||||||||||
|
liście okółka pod okwiatem podzielone (z) *liście tuż pod barwnym okwiatem niepodzielone, imitują działki· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście odziomkowe nie trójklapowe o całobrzegich łatkach. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Listki miodnikowe rurkowate. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Eranthis hyemalis (rannik zimowy)
syn. Eranthis hiemalis · takson uprawiany [491] Bylina ozdobna, zdziczała w parkach. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Listków miodnikowy brak. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty z prątniczkami okazałe, zwykle fioletowe, rzadziej białe. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty bez prątniczek białe lub żółte. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||
▶ Callianthemum coriandrifolium (rutewnik jaskrowaty) 
syn. Callianthemum rutaefolium · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Roślina wysokogórska; w najwyższych partiach Tatr. Murawy naskalne, z preferencją dla granitu, rzadziej na wapieniu. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· lub białe i rośliny gór lub pogórzy (jaskier (Ranunculus)) · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Jeśli są listki miodnikowe to przypominają płatki korony. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiatostan grono. Listki miodnikowe owalne. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Rośnie w cienistych lasach i zaroślach, przy drogach leśnych, potokach, z preferencją dla gleb nie kwaśnych, wapiennych.
Czerniec gronkowy (Actaea spicata) to gatunek rodzimy. Pozostałe to gatunki obcego pochodzenia. | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiatostan długie złożone grono. Listki miodnikowe koliste. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Lasy liściaste, mieszane, zarośla, ziołorośla; na glebach wilgotnych, próchniczych, zawierających wapń.
Do flory polskiej należy pluskwica europejska (Actaea europaea); pozostałe to uprawiane byliny ozdobne. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście pojedyncze, nerkowate. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony ▶ Caltha palustris (knieć błotna)  kaczeniec · (potocznie: "kaczyniec") · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491] Mokre łąki, rowy, olszyny. | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
| ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście pocięte na nitkowate łatki. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nie pocięte na nitkowate łatki. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony | ||||||||||||||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście podwójnie trójlistkowe. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony Wilgotne, cieniste lasy liściaste i zarośla | ||||||||||||||||||||
|
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście dłoniaste lub stopowate, 7-9 (12) sieczne lub dzielne, skórzaste, zimotrwałe. Uprawiane byliny ozdobne i jeden bieszczadzki gatunek rodzimy ciemiernik czerwonawy (Helleborus purpurascens). | ||||||||||||||||||||
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony
opis
W naszej florze rodzina jaskrowatych jest reprezentowana przez przez rośliny zielne i jeden rodzaj pnączy – powojnik (Clematis).
Rodzina jaskrowatych charakteryzuje się stosunkowo prymitywną budową kwiatów, np. o wydłużonym dnie kwiatowym, z dużą liczbą listków okwiatu, licznymi pręcikami i słupkami.
Kwiaty zwykle o symetrii promienistej, u części rodzajów o symetrii grzbiecistej. Większość gatunków ma kwiaty owadopylne przystosowane do zapylania przez owady, w szczególności posiada wabiące je nektarem miodniki powstałe np. z przekształconych pręcików lub symetrię grzbiecistą (np. w rodzaju tojad (Aconitum)). Rzadziej spotyka się kwiaty przystosowane do wiatropylności np. w rodzaju rutewka (Thalictrum).
Słupki górne, często wolne. Owocolistki zawsze całkowicie zamknięte. Znamieniem słupka jest szczytowa partia szyjki słupka.
Pręciki liczne zawsze zróżnicowane na nitkę pręcika i pylnik. Zwykle liczne w kwiecie i często umieszczone skrętolegle.