właściwości i zastosowanie
Takson uprawiany. [491]
⇈
🌱
Warzywo strączkowe, uprawiane z siewu wprost do gruntu lub rzadziej z rozsady.
Suche nasiona zawierają 21-23g białka na 100g i 51-55g węglowodanów 100g.
Nasiona bobu charakteryzują się wyjątkowo wysoką zawartością białka, większą niż u grochu czy fasoli.
uprawa, siew, sadzonki
Masa tysiąca nasion to 1-2.5 kg.
Zdolność kiełkowania zachowują 5-6 lat.
Bób jest rośliną jednoroczną uprawianą z siewu wprost do gruntu lub rzadziej z sadzonek, co daje większy i wcześniejszy plon.
Najczęściej jest uprawiany z siewu wprost do gruntu. Wcześniejszy termin siewu daje wyraźnie wyższy plon. Dlatego należy go wykonać wcześnie, gdy tylko gleba nadaje się do uprawy, w końcu marca lub w kwietniu.
Wysiewa się na głębokość 4-6 cm, pojedynczo w rozstawie 40-60 × 10 cm lub gniazdowo po 2-3 nasiona w rozstawie 40-60 × 15-30 cm. Dociskając nasiona do gleby.
Przy uprawie z rozsady uzyskuje się większy i znacznie wcześniejszy plon.
ogławianie
Po wytworzeni 4-6 strąków można ogławiać rośliny co zapobiega lub ogranicza występowanie mszycy trzmielinowo-burakowej, najczęstszego szkodnika tej uprawy.
Ogławianie nie przyśpiesza i nie zmniejsza plonu.
zmianowanie
Bób może być uprawiany po sobie. Nie ma też szczególnych wskazań co do roślin poprzedzających. Nie zachwaszcza gleby i zostawia ją w dobrej strukturze.
wymagania
Dla uprawy bobu najlepsze są gleby ciężkie, o dużej pojemności wodnej. Odczyn obojętny do lekko zasadowego.
Generalnie bób ma wysokie wymagania wodne. Częściowo realizuje je głęboki i szroki system korzeniowy. Deficyt wody znacznie obniża plon. Największe wymagania wodne są w pierwszym okresie, podczas kiełkowania i wschodów, oraz w czasie kwitnienia i zawiązywanie strąków. Zwłaszcza w tym drugim krytycznym okresie może być wskazane nawadnianie.
Wskazane jest nawożenie fosforem i potasem. Azot skutecznie wiąże z powietrza. Jest wrażliwy na zasolenie.
zbiór i przechowywanie
Najczęściej bób jest zbierany w fazie dojrzałości mlecznej nasion. Osiągają one wtedy pełną wielkość, strąki są napęczniałe ale nasiona są miękkie i jaśniejsze niż w pełni dojrzałe. Zwykle faza ta wypada na koniec czerwca lub lipiec. Zbiór może być jednorazowy lub podzielony na 2-3 etapy.
Suche nasiona zbiera się we wrześniu, w fazie pełnej dojrzałości, gdy dolne strąki czernieją lub stają się plamiste. Na skalę przemysłową wyrywa się całe rośliny, dosusza, a następnie młóci.
odmiany
Poszczególne odmiany różnią się wczesnością, wielkością nasion i ich zabarwieniem które w fazie dojrzałości mlecznej może być jasnozielone lub fioletowe, u dojrzałych suchych nasion kremowobiałe, zielonkawe lub brunatne. Zróżnicowane mogą być też inne cechy np. wysokość roślin - odmiany karłowe. Odmiany samokończące mają drobniejsze nasiona ale kończą w pewnym momencie przyrost pędu i nie potrzebują ogławiania.
Botanicy zaliczają do podgatunku typowego odmiany o nasionach bocznie spłaszczonych, eliptycznych do okrągławonerkowatych, różnie zabarwionych, jasnych lub ciemnych brunatnych, różowożółtych, ciemnofioletowych i innych; u odmian:
var. equina 15-20mm długości, strąki cienkie, ±obłe, 4-5 nasienne, nasiona wałeczkowato-płaskie;
u odmian var. faba 17-30mm długości, strąki grube, nieraz wygięte, do 12cm długości.
var. equina 15-20mm długości, strąki cienkie, ±obłe, 4-5 nasienne, nasiona wałeczkowato-płaskie;
u odmian var. faba 17-30mm długości, strąki grube, nieraz wygięte, do 12cm długości.
⇈ 🌱 🌸
odmiany uprawne (#13) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion
▫ | ‘Bachus’ — wczesna, plenna; do bezpośredniego spożycia i konserwowania; grubonasienna, 1 kg świeżych nasion to ok. 290 szt., nasiona bardzo duże, jasne; strąki długie, szerokie |
○ | ‘Bartek’ — średnio wczesna, do bezpośredniego spożycia i do przetwórstwa; rośliny wysokie, z 2-3 pędami; strąki długie, szerokie, wygięte, półzwisające, po 8-10 na roślinie, z 4-5 nasionami; nasiona bladozielone z jasnym znaczkiem, łatwe do wyłuskania, MTN świeżych ok. 4000 g, suchych 1800-200g |
▫ | ‘Bartom’ — średnio wczesna, bardzo plenna, rośliny 90-100 cm wysokości; strąki długie, proste; nasiona duże, świeże białozielone o MTN ok. 2500 g, smaczne, suche nasiona jasnokakaowe |
▫ | ‘Bizon’ — okres wegetacji 70-75 dni, rośliny 70-90 cm wysokości, do bezpośredniego spożycia i do mrożenia; strąki 14-17 cm, z 2-5 bardzo dużymi nasionami, świeżymi jasnozielonymi z jasnoszarym znaczkiem, w pełni dojrzałe nasiona kremowobeżowe |
○ | ‘Bolero’ — wczesna; pokrój jak 'Bachus' ale nieco wyższe; nasiona bardzo duże (w 1 kg ok. 270szt.), kremowe, szerokoeliptyczne z jasnym znaczkiem |
▫ | ‘Bonus’ — średnio wczesna, plenna; grubonasienna, 1 kg świeżych nasion ok. 330 szt., jasne, owalne, po 4-5 w strąku; strąki proste do lekko wygiętych, osadzone poziomo do półzwisających |
▫ | ‘Bonzo’ |
▫ | ‘Dragon’ — samokończąca |
▫ | ‘Hangdown Biały’ — średnio późna, plenna, zbiór nasion w fazie dojrzałości mlecznej po 80-90 dniach od wschodów, do bezpośredniego spożycia i dla przetwórstwa; na roślinie 8-14 strąków, w nich po 3-5 dużych nasion, świeże nasiona białoseledynowe, smaczne |
○ | ‘Jankiel Biały’ |
◔ | ‘Karmazyn’ — średniowczesna, plenna, równomiernie dojrzewająca, wzrost typowy; do bezpośredniego spożycia i do przetwórstwa; strąki średniej długości, z 3-5 nasionami; nasiona świeże ciemnoróżowo-czerwone, wyschnięte czerwonobrązowe; |
○ | ‘Rambos’ — wczesna; grubonasienna, 1 kg świeżych nasion ok. 260 szt.; nasiona duże, szerokoeliptyczne, wyrównane, smaczne; strąki długie, szerokie, łatwo się otwierają |
◔ | White Windsor (‘Windsor Biały’) — średnio późna, plenna, dojrzałość mleczna po 80-90 dniach od wschodów, do bezpośredniego spożycia, zamrażania lub konserwowania; na roślinie 6-10 strąków z 3-4 nasionami, świeże nasiona białe, smaczne |
◔ | ‘Windsor Biały’ (White Windsor) — średnio późna, plenna, dojrzałość mleczna po 80-90 dniach od wschodów, do bezpośredniego spożycia, zamrażania lub konserwowania; na roślinie 6-10 strąków z 3-4 nasionami, świeże nasiona białe, smaczne |
wybrane okazy · selected collections ⇈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji