wcięcie [duże]
wcięcie [drobne]
wcięcie [tępe] (zatoka)
Terminu wcięcie używa się też dla wcięć tępych (wcięcie zatokowate, lat. sinus).
Wynikiem wcięć w płaszczyznę jest powstanie odcinków różnej wielkości: stosunkowo dużych klap, łatek i stosunkowo drobnych np. ząbków, karbów i uszek.W polszczyźnie botanicznej stosuje się termin wcięcie na oznaczenie, różnej wielkości wcięć w płaszczyznę organu (np. blaszki liściowej), zwykle (domyślnie) jest to wcięcie ostre.
Wynikiem wcięć w płaszczyznę jest powstanie odcinków różnej wielkości: stosunkowo dużych klap, łatek i stosunkowo drobnych np. ząbków, karbów i uszek.
odcinek [segment]
klapa (łatka)
klapa (u łuszczyn)
Klapą (lat. lobus) nazywamy odcinek szeroki, ±tępy; jeśli jest stosunkowo drobny możemy mówić o łatkach np. w przypadku bocznych odcinków płatków korony.
W przypadku liści mówimy, że jest klapowany gdy wcięcia lub zatoki sięgają ±połowy odległości środka blaszki.
Łatką nazywamy też stosunkowo drobną klapę np. wydzielony wolny, końcowy fragment płatków korony u zrosłopłatkowych.
Jeśli odcinek jest wąski i ostro zakończony (wąska łatka — lat. lacinia, -ae), to określa się tak podzielony brzeg jako wąsko i ostro wcinany (lat. laciniatus) lub po prostu wcinany.
Termin klapy (lat. valvae) jest też używany dla określenia części owocu typu łuszczyny lub torebki otwierającej się w znacznym stopniu. Odcinek to wydzielony przez wcięcie boczny fragment blaszki liściowej lub innej stosunkowo płaskiej części rośliny. W wąskim rozumieniu mówimy o odcinkach w przypadku blaszki liściowej rozciętej ±do nerwu głównego, dzielącej ją na "segmenty".
W przypadku liści mówimy, że jest klapowany gdy wcięcia lub zatoki sięgają ±połowy odległości środka blaszki.
Jeśli odcinek jest wąski i ostro zakończony (wąska łatka — lat. lacinia, -ae), to określa się tak podzielony brzeg jako wąsko i ostro wcinany (lat. laciniatus) lub po prostu wcinany.
blaszka podzielona
Układ wcięć, ich kierunek, może być ±prostopadły do żyłki głównej - układ pierzasty lub może być skierowany ku podstawie blaszki liściowej - układ dłoniasty co określamy odpowiednim przedrostkiem pierzasto- lub dłoniasto- (-wrębne, -klapowane, -dzielne, -sieczne).
W zależności od głębokości wcięć wyróżniamy liście -wrębne, -klapowane, -dzielne, -sieczne
W zależności od parzystości liczby odcinków stosujemy określenia: nieparzysto lub parzysto np. nieparzysto pierzastosieczny.
W przypadku kolejnego rzędu podziału (odcinki pierwszego rzędu kolejny raz podzielone) stosujemy określenia liczebnikowe: podwójnie, potrójnie itd. np. podwójnie pierzastosieczny.Blaszka liściowa podzielona ma wcięcia o różnej głębokości, przekraczające 1/5-1/3 połowy szerokości blaszki (przy wcięciach pierzastych) lub 1/5-1/3 długości blaszki (przy wcięciach dłoniastych); jeśli wcięcia są płytsze to mamy do czynienia z blaszką niepodzieloną o brzegu wcinanym (ząbkowany, karbowanym itd.).
W zależności od głębokości wcięć wyróżniamy liście -wrębne, -klapowane, -dzielne, -sieczne
W przypadku kolejnego rzędu podziału (odcinki pierwszego rzędu kolejny raz podzielone) stosujemy określenia liczebnikowe: podwójnie, potrójnie itd. np. podwójnie pierzastosieczny.
rodzaje podziału blaszki

Zobacz też pierzastozłożone.Podzielone na łatki ustawione w dwóch rzędach po obu stronach żyłki głównej blaszki liściowej.

Zobacz też dłoniastozłożone.Podzielone wzdłuż linii promieniście rozchodzących się od podstawy blaszki liściowej.
wrębny
dłoniastowrębny
pierzastowrębny



Takie liście są np. u dębu szypułkowego (Quercus robur).liście wrębne - o wcięciach głębokich na ok. 1/3 ([71.1s140], [40s25]; nie dalej jak do 1/2 wg. [59s171]) w kierunku żyłki głównej (przy podziale pierzastym) lub w kierunku nasady blaszki (przy podziale dłoniastym)
klapowany
dłoniastoklapowany
pierzastoklapowany


Takie są np. liście dłoniastoklapowane u klona jawora (Acer pseudoplatanus).liście klapowane - o rozcięciach do około połowy ([71.1s140], [40s25]; do 2/3 wg [59s171]) w kierunku żyłki głównej (przy podziale pierzastym) lub w kierunku nasady blaszki (przy podziale dłoniastym)
dzielny
dłoniastodzielny
pierzastodzielny


Np. liście pierzastodzielne są częste w rodzaju mniszek (Taraxacum).Przyrostek -dzielne stosuje się dla liści o blaszce rozciętej do około 2/3 ([71.1s140], [40s25]; nie mniej jak 2/3 wg. [59s171]) i głębiej w kierunku żyłki głównej (przy podziale pierzastym) lub w kierunku nasady blaszki (przy podziale dłoniastym); poszczególne odcinki są jeszcze połączone ze sobą.
sieczny
dłoniastosieczny
pierzastosieczny

