pelargonie w ogrodzie

Pelargonie, zwane także potocznie geranium, są niezwykle popularnymi uprawianymi roślinami ozdobnymi. W uprawie znajduje się ogromna liczba (ponad 10 tysięcy) odmian ozdobnych różniących się formą i barwą kwiatów, wielkością roślin, pokrojem mniej lub bardziej zwartym, wzniesionym lub zwieszającym się.

Odmiany ozdobne można dzielić na grupy wg różnych kryteriów. Najczęściej stosuje się podział na podstawie tego od jakich botanicznych gatunków macierzystych odmiany zostały wyprowadzone. W ten sposób mamy trzy podstawowe duże grupy odmian: pelargonie rabatowe, pelargonie bluszczolistne i pelargonie wielkokwiatowe (angielskie).

Wszystkie pelargonie, o ile uprawiane poza domem, mają w naszym klimacie charakter sezonowych kwiatów ozdobnych. Rośliny nie znoszą temperatur poniżej 0°C. Zimuje się rośliny mateczne w chłodnych pomieszczeniach, w temperaturze poniżej 10°C, jedynie umiarkowanie podlewając (tak aby gleba nie była całkiem sucha).

Pelargonie udają się na różnych glebach, nie są w tym nazbyt wybredne. Optimum stanowi gleba umiarkowanie zwięzła i lekko kwaśna (pH około 6.0). Optymalna temperatura to nieco powyżej 20°C. Gdy temperatura utrzymuje się poniżej 10°C to przestają rosnąć a ich liście czerwienieją.

Sadzonki można wykonywać przez cały rok. Jednak najczęściej przygotowuje się na przyszly sezon w drugiej połowie sierpnia — dla przygotowania egzemplarzy do zimowania lub w marcu/kwietniu z podpędzonych, zimowanych roślin matecznych.

Cięcie wykonuje się dezynfekowanym przed każdym cięciem nożem lub żyletką, bezpośrednio po węzłem (to znacznie przyśpiesza ukorzenienie). Alternatywnie można wyłamywać pędy boczne z kawałkiem tkanki pędu głównego (z tzw. piętką). Najniższy liść i przylistki usuwa się aby nie gniły.

Nasiona pelargonii są stosunkowo duże, o grubej i twardej łupinie - powoduje to nierównomierność wschodów. Jest to ewolucyjne przystosowanie do przetrwania roślin w niekorzystnych warunkach.

Nasiona pelargonii wysiewa się w styczniu i lutym, zagłębiając (lub przysypując je) na 5 mm w podłoże. Podłoże w okresie wschodów powinno być stale równomiernie wilgotne, najlepiej więc pojemnik przykryć folią lub wsadzić do plastikowego worka.

Pelargonie dobrze poddają się formowaniu. Taki zabieg ma szczególny sens w przypadku odmian wysokich. Po usunięciu wierzchołka wzrostu łatwo tworzą pędy boczne. W ten sposób można uzyskiwać rośliny silniej rozkrzewione lub formy drzewiaste z nagim pniem (to wymaga około roku zabiegów). Formy drzewiaste uzyskujemy wymuszając początkowo wzrost jedynie pędu głównego (usuwamy pędy boczne i kwiatostany). A po uzyskaniu zakładanej wysokości formujemy krzewiastą koronę oraz usuwamy liście z części "piennej".

Najważniejsze jest profilaktyka. Usuwanie roślin chorych. Używanie świeżego podłoża i czystych pojemników. Dezynfekcja narzędzi którymi wykonujemy sadzonki.

Pelargonie to rośliny z natury stosunkowo duże, wysokie lub o długich pędach. Wśród tysięcy uprawianych odmian ozdobnych można wyróżnić odmiany karłowate i miniaturowe.

Odmiany miniaturowe są mniej często spotykane. W ich przypadku w wyniku zabiegów hodowcy wyprowadzone zostały linie roślin o pomniejszonych, zminiaturyzowanych, wszystkich częściach rośliny, także liściach lub kwiatach. Odmiany miniaturowe są wybitnie niskie jak na pelargonie, mogą mieć tylko kilka centymetrów wysokości i generalnie nie przekraczają kilkunastu centymetrów wysokości.

Jak sama nazwa wskazuje, pelargonia pasiasta (Pelargonium zonale hort.) są szczególnie przydatne do nasadzeń na rabatach kwiatowych. Oprócz tego dobrze sprawdzają się w uprawie w pojemnikach, w tym wiszących. Proste w uprawie i łatwe do rozmnażania.

Różne odmiany pelargonii bluszczolistnej (Pelargonium peltatum hort.) są powszechnie stosowane do uprawy w pojemnikach. Bardzo popularne są odmiany o zwieszonych pędach, uprawiane w wiszących pojemnikach lub skrzynkach balkonowych. Ta grupa pelargonii, z uwagi na gęsty pokrój, może też być użyta jako kwiaty okrywowe na skarpach, zboczach i do wysadzania przy płotkach.

Odmiany Pelargonium xgrandiflorum to typowe pokojowe rośliny doniczkowe. Prawidłowo zimowane pięknie i długo kwitną na początku wiosny.

„Pelargonie mieszańcowe” to grupa odmian o cechach pośrednich pomiędzy pelargonia bluszczolistna (Pelargonium peltatum hort.) a pelargonia pasiasta (Pelargonium zonale hort.) - oceniając należy zwrócić szczególną uwagę na kształt i grubość liści oraz pokrój roślin. Poszczególne odmiany ozdobne mogą być mniej lub bardziej zbliżone swoimi cechami do któregoś z wymienionych gatunków.