Spinacia oleracea L. [🔉 spi·na·ci·a *]

Wartość energetyczna szpinaku wynosi ok. 16kcal/100 g. Zawartość białka 2.6g/100 g, tłuszczu 0.4g/100 g, węglowodanów 0.4g/100 g.

Kłopotliwym elementem wykorzystania szpinaku jest konieczność oczyszczenia. Obrywa się zewnętrzne, uszkodzone, przywiędłe lub zażółcone liście. Dokładnie myje z resztek ziemi i piasku. Robi się to przez zanurzenie w dużej ilości wody i opłukiwanie liści pod strumieniem wody bieżącej.

Szpinak uprawia się z siewu do gruntu na miejsce stałe.

Wyższy plon jest przy dość gęstej uprawie. Rozstawa rzędów powinna wynosić 20 - 30 cm, pomiędzy roślinami w rzędzie 8 - 10 cm. Sieje się na głębokość 1.5 – 4 cm.

Jednym z powodu atrakcyjność uprawy tego warzywa do uprawy jest krótkiego okres wegetacji i sposób uprawy jako wczesnego przedplonu wiosennego lub poplonu jesiennego. Daje to możliwość dwukrotnego wykorzystania pola w ciągu jednego sezonu.

Może być uprawiany poplonowo po warzywach zbieranych z pola przed końcem lipca np. grochu, wcześnie zbieranych kapustnych, marchwi na pęczki, wczesnych porach itd.

Wymagania cieplne szpinaku są niskie. Najlepiej rośnie w temperaturze 15 – 18°C, w zbyt wysokich temperaturach przestaje rosnąć. Jest wybitnie oporny na niskie temperatury do -6 – 7°C. Może być uprawiany jako roślina ozima, dobrze zimuje pod okrywą śnieżną.

Szpinak ma głęboki system korzeniowy, jednak jest on dość słaby. Z uwagi na duża powierzchnię liści jego wymagania wodne są wysokie. Duże i dobrej jakości liście można uzyskać tylko w warunkach dostatecznej wilgoci. Przy suszy liście stają się drobne, skórzaste i niesmaczne. Rośliny szybko wtedy wybijają w pęd kwiatostanowy.

Wymagania glebowe są wysokie. Gleba powinna być żyzna, szybko nagrzewająca się (stąd lepsze są gleby lekkie), zasobna w wodę. Odczyn powinien być zbliżony do obojętnego, na glebach kwaśnych gorzej plonuje i jest mniej wartościowy.

Szpinak zbiera się nim zaczną się rozwijać pędy kwiatostanowe. Najwcześniej można zbierać gdy rośliny mają 5 – 6 liści. Zbyt późno zbierany ma gorszy smak, może być gorzki. W zbyt młodych liściach jest większa zawartość kwasu szczawiowego co nie jest korzystne.

Musi być szybko przerobiony ponieważ w czasie przechowywania, zwłaszcza gdy jest podduszony, rośnie zawartość szkodliwych azotynów.

Szpinak jest rośliną z natury dwupienną. Wiele odmian uprawnych jest tak selekcjonowanych aby dominowały rośliny żeńskie lub jednopienne (obupłciowe), bo mają one większe i silniejsze rozety liściowe.

Są odmiany lepiej przystosowane do zimowania (np. ‘Olbrzym Zimowy’) lub odmiany lepsze do uprawy wiosennej. Najmniej wymagająca w doborze jest uprawa na zbiór jesienny gdzie z uwagi na krótki dzień nie ma problemu wybijania w pęd kwiatostanowy i nie ma kwestii zimowania.