atlas-roslin.pl

Capsicum annuum L.

papryka roczna, pieprzowiec roczny, "papryka gruntowa" · "papryka ozdobna" · "pieprz chilijski"
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Capsicum annuum (papryka roczna)
Capsicum annuum (papryka roczna)
cechy diagnostyczne w kluczu:Solanaceae (psiankowate)kl 5398

wartość

wymagania uprawowe Capsicum annuum (papryka roczna)
Takson uprawiany. [491]
🌱
Wartość energetyczna papryki wynosi 18-30kcal/100g. Zawartość białka 1.1-1.3g/100g, tłuszczu 0.30.5g/100g, węglowodanów 2.6-4.6g/100g. Zawartość cukru zależy m.in. od dojrzałości papryki i jest wyższa u wybarwionych, dojrzałych owoców. Zawartość witaminy C jest bardzo wysoka, wyższa niż w owocach cytrusowych.

uprawa

Capsicum annuum
w uprawie polowej
Z uwagi na bardzo wysokie wymagania cieplne i długi okres wegetacji papryka jest uprawiana wyłącznie z rozsady. W korzystnych warunkach jest możliwa uprawa gruntowa, pewniejsza jest jednak pod osłonami typu tunele foliowe lub uprawa szklarniowa.

space

Należy dbać aby rozsada nie była zacieniona gdyż łatwo wybiega. Przed sadzeniem do gruntu trzeba dobrze zahartować.

Do gruntu sadzi się w końcu maja lub na początku czerwca, po ustaleniu się ciepłej pogody. Po osłonami można sadzić w połowie maja, do ogrzanej ziemi. Rozstawa zależy od rosłości odmiany, między rzędami wynosi 40-50 cm, pomiędzy roślinami 30-40 cm. Dla odmian drobnoowocowych 35-50 × 30-35 cm.

space

Zabiegi uprawowe należy wykonywać tak aby nie uszkadzać płytko umieszczonych korzeni.

zmianowanie

Może być uprawiana po wszystkich warzywach. Z uwagi na choroby warto jednak unikać poprzedzających warzyw psiankowatych. Nie powinna być uprawiana po sobie z uwagi nasycanie gleby auto-inhibitorami hamującymi wzrost w kolejnych latach.

space

wymagania

Capsicum annuum (papryka roczna)
odm. Ożarowska
Wymagania cieplne papryki są wysokie, stanowisko do uprawy musi być osłonięte o glebie szybko nagrzewającej się. Papryka optymalnie rośnie w temperaturze w dzień powyżej 20°C, w nocy 16-18°C, w temperaturze poniżej 14°C przestaje rosnąć. Gleba musi być ogrzana do temperatury powyżej 14°C. W temperaturze poniżej zera rośliny giną.
Wymagania świetlne są wysokie, wymaga pełnego nasłonecznienia, nie toleruje żadnego zacienienia ani przegęszczenia. Warto zwrócić uwagę, że papryka jest rośliną zawiązującą owoce w czasie krótkiego dnia, w uprawie gruntowej w drugiej połowie lata.
Wymagania wodne są wysokie, szczególnie w okresie kwitnienia i wzrostu owoców. W przypadku niedostatku wody są zrzucane kwiaty, zawiązki a owoce są mniejsze, zdeformowane i o cieńszym miąższu. Zły wpływ mają także wysuszające wiatry. Mniejsze wymagania wodne mają odmiany drobnoowocowe. Bardzo pozytywnie reaguje na nawadnianie.
Wymagania glebowe są wysokie. Gleba powinna być żyzna, o dobrej strukturze i wysokiej zawartości próchnicy. Wymagania nawozowe są bardzo wysokie.

zbiór i przechowywanie

Capsicum annuum (papryka roczna)
odm. Alexander
Dojrzewające owoce papryki tracą zielony kolor, bieleją a potem wybarwiają się na kolor właściwy dla odmiany (czerwony, pomarańczowy, żółty lub fioletowy). Dojrzałość zbiorcza jest wcześniejsza.

space

Odmiany ostre należy zbierać w pełnej dojrzałości fizjologicznej, gdy są intensywnie czerwone.

Pierwsze zbiory w uprawie gruntowej są możliwe na przełomie lipca i sierpnia. Owoce zbiera się sukcesywnie w miarę dojrzewania. Pod koniec sezonu można okryć agrowłókniną aby przyśpieszyć dojrzewanie. Przed pierwszym przymrozkiem należy zebrać wszystkie owoce do czysta ponieważ są nieodporne na na spadek temperatury poniżej zera.

space

odmiany

Capsicum annuum (papryka roczna)
XL
odm. Gloria
Capsicum annuum (papryka roczna)
XL
odm. Hungarian Yellow Wax
🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ciepłe • osłonięte (przed wiatrami)
💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna • nie znosi przesuszania
☷ gleba: żyzna • przeciętna ogrodowa
ekologiczne liczby wskaźnikowe Capsicum annuum (papryka roczna)
Ze względów użytkowych można rozróżnić odmiany użytkowane jako warzywo, tworzące duże i średnie owoce łagodne w smaku oraz odmiany drobnoowocowe o ostrym smaku, użytkowane jako pikantna przyprawa. Ostrość smaku zależy od zawartości kapsaicyny, u odmian słodkich stanowi ona 1% suchej masy, u słodkich jest 100 razy niższa. Niektóre odmiany papryki, o drobnych owocach, nieraz osobliwej formy, są uprawiane jako jednoroczne rośliny ozdobne.
Odmiany różnią się pokrojem krzaków, które mogą być wzniesione lub rozłożyste, różnią się barwą, wielkością i kształtem liści oraz oczywiście cechami owoców, wielkością, kształtem, grubością miąższu. Owoce w pełnej dojrzałości są typowo czerwone, u niektórych odmian żółte, pomarańczowe lub fioletowe.

space

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie (główna/preferowana metoda):

rozstawa: 50 – 40 × 30 – 40 cm
wysiew nasion na rozsadę [druga połowa marca, początek kwietnia; wysadzanie ostatnia dekada maja]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#39) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

B · Balladyna · Barbórka · Bogna · C · Calipso · Caryca F1 · Cayenna · Corno di Toro Gialo · Corno di Toro Rosso · Cyklon · E · Etiuda · G · Garnet F1 · Gloria · H · Hallo · I · Iga · K · Kasia · Kaskada · L · Lamia · Lena · M · Marta Polka · Mercedes · Mira · O · Oda · Oleńka · Oliwia · Ontara · Ożarowska · P · Paradise F1 · Podstolina · R · Rewia · Roberta F1 · Robertina · Rokita · Roxana F1 · T · Telimena · Trapez · W · Wika · Y · Yvona · Z · Zorza
‘Etiuda’ — pomarańczowa
‘Garnet F1’ — żółta
‘Kasia’ — żółta
‘Marta Polka’ — żółta
‘Oda’ — ciemnofioletowa
‘Oleńka’ — czerwona pomidorowa
‘Paradise F1’ — czerwona
‘Podstolina’ — żółta
‘Roberta F1’ — czerwona
‘Robertina’ — czerwona
‘Telimena’ — żółty
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
idxGrupa papryka gruntowa — do uprawy w gruncie lub lepiej w nieogrzewanych tunelach foliowych
‘Balladyna’ — średnio wczesna, do uprawy w tunelach i polowej; rośliny 60-70 cm wysokości; owoce duże, 160-190 g, w przekroju kwadratowe, nieco wydłużone, 7-10 cm, miąższ 6-8 mm, w dojrzałości zbiorczej zielone, w pełnej czerwone
‘Barbórka’ — wczesna, od posadzenia rozsady do początku zbiorów 75-80 dni, zalecana uprawa w tunelach nieogrzewanych; owoce duże, 200-240 g, na przekroju prostokątne, z grubym miąższem (6-7mm), w dojrzałości użytkowej ciemnozielone, w dojrzałości fizjologicznej ciemnoczerwone
‘Bogna’ — do uprawy w nieogrzewanych tunelach foliowych; rośliny niskie, zwarte, krótkie międzywęźla, dojrzewające masowo w zbliżonym czasie; owoce gładkie i błyszczące, typu blok, 150-200 g, szeroko graniastosłupowe do sercowato-stożkowatych, przeważnie 4-komorowe, grubomięsiste (7-9mm), soczyste, w dojrzałości użytkowej jasnozielone do pomarańczowych, w pełni dojrzałe jasnoczerwone
‘Calipso’ — wczesna, początek zbiorów 70-75 dni od wysadzenia rozsady; rośliny 50-55 cm, do uprawy polowej lub w niskich tunelach ogrzewanych; owoców z krzaczka 14-18 owoców, owoce w przekroju prostokątne, 8-9 cm długości, 7-8 cm szerokości, miąższ gruby (6-8mm), 140-180 g, w dojrzałości użytkowej jasnozielone, w dojrzałości fizjologicznej żółte
‘Caryca F1’ — wczesna, pierwsze zbiory 70-75 dni od wysadzenia rozsady; do uprawy w gruncie i w tunelach nieogrzewanych, rośliny 65-75 cm wysokości; owoców 10-12 szt., sercowatych, 180-210 g, 7-9 cm długości i 8-10 cm szerokości, miąższ gruby (8-10mm), w dojrzałości zbiorczej jasnozielone, w fizjologicznej czerwone
‘Corno di Toro Gialo’ — wczesna; owoce żółte, typu "bycze rogi", stożkowate, 18-20 cm długości, łagodne, słodkie, kruche i soczyste
‘Corno di Toro Rosso’ — wczesna; owoce w pełni dojrzałe ciemnoczerwone, typu "bycze rogi", stożkowate, 18-20 cm długości, łagodne, słodkie, kruche i soczyste
‘Gloria’ — średnio wczesna, średnia siła wzrostu, rośliny nisko rozkrzewione, o grubych pędach i krótkich międzywęźlach, zalecane podpieranie i usuwanie pędów poniżej pierwszego rozgałęzienia, mało podatna na suchą zgniliznę wierzchołkową, do bezpośredniego spożycia, przetwórstwa, krótkiego przechowywania; owoce typu blok, 180-200 g, dojrzałe intensywnie czerwone, miąższ gruby (7-10mm), soczysty
‘Hallo’ — do uprawy w tunelach, początek zbiorów 75-80 dni od posadzenia rozsady, rośliny 60-70 cm wysokości; owoców 10-14 szt., w przekroju kwadratowe, 9-10 cm długości, 8-9 cm szerokości, miąższ 7-9 mm, 180-250 g, w dojrzałości zbiorczej białoseledynowe, w fizjologicznej jasnożółte
‘Iga’ — średnio wczesna, rośliny niskie, nieco rozpierzchłe, nie wymagają palikowania, do bezpośredniego spożycia i do przetwarzania; owoce typu pomidorowego, dojrzałe intensywnie czerwone, miąższ bardzo gruby, słodki, soczysty
‘Kaskada’ — do uprawy w tunelach nieogrzewanych, pierwsze zbiory po 80-85 dniach od posadzenia rozsady, rośliny 60-70 cm wysokości; owoce duże, w przekroju prostokątne, 220-270 g, 10-14 cm długości, 7-9 cm szerokości, miąższ 7-8 mm, w dojrzałości użytkowej ciemnozielone, w pełnej czerwone
‘Lamia’ — rośliny 70-80 cm wysokości; owoce w przekroju prostokątne, 8-12 cm długości i 6-8 cm szerokości, miąższ 6-7 mm, 110-130 g, żółto-pomarańczowe
‘Lena’ — wczesna, rośliny niskie, zwarte, nie wymagają podpór, zaleca się usuwanie pędów poniżej pierwszego rozgałęzienia; duży plon wczesny; do przetwórstwa i krótkiego przechowywania; owoce krótko stożkowate, lekko żebrowane, tępo zakończone, jasnozielone przechodzące w czerwone, błyszczące; miąższ gruby, mięsisty, jędrny
‘Mercedes’ — średnio wczesna, o wysokiej zwartości witaminy C; do uprawy polowej i w nieogrzewanych tunelach foliowych; owoce średniej wielkości, szerokostożkowate, w przekroju poprzecznym trapezowate, w dojrzałości zbiorczej ciemnozielone, w pełnej ciemnoczerwone
‘Mira’ — rośliny o grubych, sztywnych łodygach, 45 cm wysokości, nie wymagają podpór i usuwania pędów bocznych; na sałatki, marynaty i do zamrażania, dobrze znoszą transport; do uprawy gruntowej i w nieogrzewanych tunelach foliowych; owoce stożkowate, kremowe do pomarańczowoczerwonych, błyszczące, ustawione pionowo, poziomo lub zwisające; miąższ soczysty, słodki, z cienką, delikatną skórką
‘Oliwia’ — wczesna, średnio wysoka, krzaczasta, zalecane usuwanie dodatkowych pędów poniżej pierwszego rozgałęzienia, do uprawy polowej i w tunelach foliowych, do bezpośredniego spożycia i do przetwórstwa; owoce w kształcie tępego stożka lub wydłużonego graniastosłupa, 80-130 g, 8-12 cm długości i 6-7 szerokości, 2-3-komorowe, kremowe, w pełni dojrzałe intensywnie żółte; miąższ gruby (6-9mm), słodki, soczysty
‘Ontara’ — wczesna, do uprawy polowej i pod osłony; owoce pomidorowe, 70 g, kulisto-spłaszczone, zielonobiałe do intensywnie czerwonych
‘Ożarowska’ — średnio wczesna, od wysadzenia do zbiorów 75-80 dni, do uprawy w tunelach foliowych, wysokość ok. 80 cm, duża zdrowotność i tolerancja na niekorzystną pogodę; owoce duże, trapezowate z lekko falistą powierzchnią; miąższ gruby, soczysty, ciemnoczerwony
‘Rewia’ — pod nieogrzewane osłony i dla uprawy w gruncie; bardzo wczesna, plenna; owce duże (150-160g), ciemnopomarańczowe, lśniące, w przekroju poprzecznym wybitnie prostokątne, grubomięsiste (7mm)
‘Roxana F1’ — pod osłony i w gruncie przy podporach, silnie rosnąca; średnio wczesna, plenna; owoce bardzo duże (220-250g), czerwone, prostopadłościenne (typu blok) 11 × 11cm
‘Trapez’ — czerwona
‘Wika’ — do uprawy w nieogrzewanych tunelach foliowych i polowej; rośliny silnie rosnące; owoce wydłużone stożkowate, 15-18 cm długości i 4-6 cm szerokości, 110-130 g, czerwone, miąższ średniej grubości
‘Zorza’ — wczesna, rośliny o grubych, sztywnych łodygach, do bezpośredniego spożycia, marynowania, na sałatki, do zamrażania, dobrze znosi transport; owoce wydłużone graniastosłupowe, kremowe, w pełni dojrzałe pomarańczowo-czerwone, błyszczące; skórka delikatna, miąższ soczysty, słodki
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
idxGrupa papryka szklarniowa
idxGrupa papryka ostra
‘Cayenna’ — owoce nieduże, do kilkunastu cm długości, cienkie, wydłużone, czerwone, w smaku bardzo ostre
‘Cyklon’ — wczesna, do uprawy polowej, ostra; owoce stożkowate, zwisające, 30-40 g, 7-10 cm długości, miąższ 3 mm grubości, w dojrzałości zbiorczej ciemnozielone, w fizjologicznej ciemnoczerwone
‘Rokita’ — półostra
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany
idxGrupa papryka ozdobna
bez odmiany — formy o fioletowej barwie owoców, o owocach bardzo drobnych (1-3 cm długości), o owocach dziwnej formy np. dzwonkowate (dyskowato spłaszczone z silnie wystającymi żebrami).
‘Yvona’ — wczesna, dekoracyjna, ostra; owoce drobne, stożkowate, wzniesione, zebrane w górze rośliny, dojrzałe czerwone
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

w medycynie i kuchni

W medycynie stosuje się: Capsici fructus (owoc pieprzowca), Capsici oleoresina raffinata et quantificta (oleożywica z owoców pieprzowca oczyszczona i kwantyfikowana), Capsici tinctura normata (nalewka standaryzowana z owoców pieprzowca), Capsici extractum spissum normatum — wysuszone dojrzałe owoce "bardzo ostrych" odmian i ich pochodne. Substancją czynną jest kapsaicyna i pokrewne związki o silnie drażniącym działaniu na błonę śluzową i skórę, pobudza zakończenia nerwowe. Wykorzystywana w maściach do wcierania w skórę, łagodzących bóle reumatyczne, mięśniowe i nerwobóle.

space

wybrane okazy · selected collections

#5
jmak.10_8_1
leg. Jarosław Makowski
/ogr.zielny Niemcy/
#6
13 00 00 - W171_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Hungarian Yellow Wax/
#3
13 00 00 - W85_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Ożarowska/
#5
13 00 00 - W88_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Zorza/
#6
13 00 00 - W87_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Alexander/
#5
13 00 00 - W86_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Roberta/
#2
13 00 00 - W91_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Telimena/
#2
13 00 00 - W90_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Gloria/
#3
bl.050700-15
leg. Barbara Łotocka
#1
pk.130700-14
leg. Paweł Kalinowski
/OB Berlin (Niemcy)/
/ssp. longum/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji