W Polsce występuje prawie 680 gatunków mchów (677 wg [360]).
Zaliczane są do 4 klas. Z czego pierwsze dwie liczą po jednym rodzaju.
torfowiec
klasa torfowce (Sphagnopsida)
naleźlina
klasa naleźliny (Andreaeopsida)
rośliny telomowe
mszaki i rośliny naczyniowe
nazwa pozycji klucza
*alternatywy dla tej pozycji
· do pozycji w szablonie klucza:
(z)
· powrót z szablonu klucza:
(p)
|
klucz po gametoficie *klucz po cechach sporofitu i gametofitu | ||||||
|
gałązki boczne w pęczkach *gałązki boczne wyrastają pojedynczo, nie w pęczkach
· Gałązki boczne umieszczone spiralnie na łodyżce pęczkami po (1) 2-5 (12) tj. w nasadzie są rozgałęzione krzaczasto.
· Komórki dwojakie — wąskie, z chloroplastami, w formie sieci, w jej oczkach znajdują się szersze, bezbarwne komórki wodne, z poprzecznymi listewkami w ścianie komórkowej. · Chłoną znaczną, w stosunku do suchej masy, ilość wody. Uwodnione rośliny od jasnozielonych, żywo zielonych do pomarańczowo-brązowych lub purpurowo-czerwonych; suche jasne. ▶ Sphagnum (torfowiec) mszaki [360] Gatunki terenów silnie podmokłych. | ||||||
|
gałązki boczne wyrastają pojedynczo, nie w pęczkach *gałązki boczne w pęczkach· Gałązki boczne nie są rozmieszczone w pęczkach spiralnie wzdłuż trzonu, wyrastają pojedynczo.
· Komórki listków niezróżnicowane na dwa typy, nie tworzą siatkowatego układu jak u gatunków rodzaju torfowiec (Sphagnum). | ||||||
|
mchy wierzchołkowozarodniowe (ortotropowe) *mchy
bocznozarodniowe
(plagiotropowe)· Łodyżki przeważnie wzniesione i o symetrii promienistej ZWYKLE pojedyncze lub z podwierzchołkowymi pędami bocznymi w charakterze podobnymi do pędu głównego,
· Komórki górnej części liścia u większości gatunków krótkie, 1-3:1; żebro prawie zawsze silne i dochodzi do szczytu liścia; dość często żebro wypełnia szczyt liścia i wybiega poza blaszkę jako hyalinowy włosek. · Rodnie i następnie sporofity znajdują się na szczycie pędu, rzadziej na końcach krótkich gałązek. · Szerszy opis ⇒ patrz hasło wierzchołkowozarodniowe. | ||||||
|
mchy bocznozarodniowe (plagiotropowe) *mchy
wierzchołkowozarodniowe
(ortotropowe)· Łodyżki przeważnie ścielące się do podnoszących się,
ZWYKLE regularnie pierzasto rozgałęziające się, rzadziej nieregularnie rozgałęziające się
· Komórki górnej części liścia u większości gatunków silnie wydłużone 4-8 (15):1. Żebro pojedyncze lub dość często podwójne i krótkie, bardzo rzadko żebro wypełnia szczyt liścia i nigdy nie wychodzi poza blaszkę i nie tworzy hyalinowego włoska. · Rodnie i następnie sporofity znajdują się na końcach króciutkich gałązek i przez to sprawiają wrażenie bocznych. · Szerszy opis ⇒ patrz hasło bocznozarodniowe. | ||||||
Gametofit w formie ulistnionej łodyżki. W budowie anatomicznej występuje funkcjonalne zróżnicowanie na elementy mechaniczne, okrywowe i czasem prymitywne przewodzące. Chwytniki wielokomórkowe, licznie wyrastają w dolnej części łodygi, tworząc czasem pilśniowatą otulinę.
Sporofit zbudowany ze stopy, i długiej, szczeciniastej sety oraz zarodni, wewnątrz z kolumienką otoczoną przez zarodniki. Zarodnia jest zamknięta wieczkiem, odpadającym po dojrzeniu zarodników. Na brzegu puszki znajduje się ozębnia (perystom, rąbek), z pojedynczego lub podwójnego wieńca sztywnych ząbków. Splątek blaszkowaty, plechowaty lub nitkowaty rozgałęziony.