cechy charakterystyczne
Rośliny ogruczolone.
Ogonek i oś liścia gęsto pokryta łuskami, jasnobrązowe z ciemną pręgą, długo zaostrzone; z ponad 4 wiązkami przewodzącymi.
Kłącze wzniesione lub ukośne, 3-8cm średnicy, gęsto pokryte łuskami.
występowanie

Dość częsta. Lasy, zwłaszcza wilgotne.
Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
Gatunek wyróżniający (D.) dla:

Blaszka liściowa ciemnozielona, dość gruba, zimotrwała.
Łuski na ogonku liściowym z pręgą sięgającą do szczytu.
Odcinki drugiego rzędu trójkątne, na końcu rozszerzone i głęboko wcinane. Najniższe z nich krótsze od połowy długości odcinka pierwszego rzędu.
Zarodniki ciemnobrązowe z tępymi brodawkami.
Łuski na ogonku liściowym z pręgą sięgającą do szczytu.
Odcinki drugiego rzędu trójkątne, na końcu rozszerzone i głęboko wcinane. Najniższe z nich krótsze od połowy długości odcinka pierwszego rzędu.
Zarodniki ciemnobrązowe z tępymi brodawkami.
Górskie lasy iglaste i liściaste, także w piętrze kosodrzewiny, na niżu w wilgotnych lasach, zaroślach nad ciekami wodnymi, w miejscach zacienionych.

Blaszki liściowe jasnozielone, cienkie, zwykle niezimotrwałe; 3-4× pierzaste
Łuski na ogonku liściowym z pręgą środkową zwykle nie sięgającą szczytu.
Odcinki drugiego rzędu trójkątne, na końcu zwężone i płytko wcinane. Najniższe z nich dłuższe od połowy długości odcinka pierwszego rzędu.
Zarodniki jasnobrązowe, ostro brodawkowane.
Łuski na ogonku liściowym z pręgą środkową zwykle nie sięgającą szczytu.
Odcinki drugiego rzędu trójkątne, na końcu zwężone i płytko wcinane. Najniższe z nich dłuższe od połowy długości odcinka pierwszego rzędu.
Zarodniki jasnobrązowe, ostro brodawkowane.
Wilgotne lasy, zwłaszcza bukowe