atlas-roslin.pl

Amaranthus cruentus L.

szarłat wyniosły, szarłat wiechowaty
Amaranthus hybridus L. ssp. paniculatus (L.) Hejný · Amaranthus paniculatus L. · Amaranthus sanguineus L. p.p. [🔉 * san·gwi·ne·us]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
XL
Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
cv. Pygmy Torch
Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
XL
pokrój

cechy charakterystyczne

Kwiatostan czerwony, fioletowy, rzadziej żółty, wyjątkowo zielony; jego gałązki ±wzniesione. Przysadki równie długie lub do 1/2 dłuższe od listków okwiatu, miękkie (kwiatostan w dotyku też miękki). Poza tym bardzo podobny do szarłatu prostego (Amaranthus powellii).

space

W uprawie nieczęsty. Są znane liczne odmiany ozdobne zabarwione czerwone lub purpurowo. Mogą też być jedzone jako warzywo liściowe. Przejściowo dziczeje na terenach ruderalnych.

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
Takson uprawiany. [491]
Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
🌱
Okazała roślina jednoroczna uprawiana z siewu wprost do gruntu lub z rozsady. Pędy wzniesione 100-150 cm wysokości, u większości odmian uprawnych zwykle niższe, 30-40 cm wysokości. Cała roślina lub tylko kwiatostan barwy buraczkowoczerwonej, co jest jej walorem ozdobnym. W odmianach może różnić się odcieniem i intensywnością barwy. Są także odmiany całe zielone lub o początkowo zielonych liściach (u schyłku sezonu amarantowych), odmiany o rdzawych wiechach. Ozdobną wiechę tworzy od lipca i przyrasta ona do końca sezonu wegetacji.

space

💠 kwietnik sezonowy • 💠 rabata bylinowa • obrzeża roślinne • ⁂ pojedynczo lub po kilka w grupie (soliter) • ▩ grupa/płat • na osłonę z kwiatów (żywopłot jednoroczny)
wysokość: 0.3 – 1.5 m
kwitnienie: od lipca do września (października)

wymagania i uprawa

Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
XL
🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ciepłe • osłonięte (przed wiatrami)
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • gleba dostatecznie wilgotna • znosi suszę
☷ gleba: żyzna • przeciętna ogrodowa • ciężka (gliniasta/ilasta) • lekka (piaszczysto-pylasta/gliniasta) • odczyn zbliżony do obojętnego • preferuje lekko kwaśne
ekologiczne liczby wskaźnikowe Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
Amaranthus cruentus (szarłat wyniosły)
Wymaga stanowiska ciepłego, nasłonecznionego. Gleba powinna być żyzna, nie nazbyt ciężka; odczyn obojętny lub lekko kwaśny. Radzą sobie też na glebach słabych i stosunkowo suchych, są jednak wtedy mniej okazałe.

space

Można też wcześniej przygotować rozsadę (nasiona w temperaturze ok. 20°C kiełkują do dwóch tygodni) i po jednokrotnym pikowaniu do doniczek, wysadzać do gruntu po majowych przymrozkach. Docelowa rozstawa roślin 30-40 cm w rzędzie i 50-60 cm między rzędami lub co 40 cm. Z bryłą ziemi dają się przesadzać nawet w czasie kwitnienia.

space

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

9 – 5 szt./m2 • rozstawa: 30 – 40 × 40 – 60 cm
wysiew nasion do gruntu [druga połowa kwietnia, pierwsza maja]
wysiew nasion na rozsadę [kwiecień, jednokrotne pikowanie; do gruntu w maju po przymrozkach]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#2) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany
‘Pygmy Torch’ — karłowa; liście zielone
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

moim zdaniem

Polecam amatorom barwnych, niebanalnych, roślin ogrodowych.
Mam duży osobisty sentyment do szarłatów, w naszym kraju jednak nie są one zbyt popularne, a szkoda bo jest sporo barwnych odmian. Gatunek stosunkowo niewymagający co do ciepła i zwykle dobrze udaje się w ogrodzie. Zdobny od połowy lata aż do przymrozków.

space

wybrane okazy · selected collections

#3
jkr.101001-1
leg. Jerzy Kruk
/Kraków/
#8
12 00 00 - K84_12
leg. Marek Snowarski
/ogród/
/cv. Pygmy Torch/
#5
12 07 11 - 6
leg. Marek Snowarski
/ogród, Wrocław/
#2
12 08 06 - 2
leg. Marek Snowarski
/Kościerzyna, cmentarz przy ul. Kaplicznej/
#4
13 00 00 - K142_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
#9 #5 3D
11 10 06 - 5
leg. Marek Snowarski
/Królów, pow. żarski/

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Amaranthus cruentus L.Amaranthus hybridus L. ssp. paniculatus (L.) Hejný · Amaranthus paniculatus L. · Amaranthus sanguineus L. p.p. [🔉 * san·gwi·ne·us](pl) szarłat wyniosły · szarłat wiechowaty
sanguineus, -a, -um (lat., adj.) — (kolor) krwistoczerwony - ciemnoczerwony; krwisty; krwawy
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji