dzięgiel litwor typowy (Angelica archangelica ssp. archangelica)

Angelica archangelica ssp. archangelica (dzięgiel litwor typowy) — pokrój

cechy diagnostyczne w kluczu:Angelica archangelica (dzięgiel litwor)kl 5083

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. ^[491]

Gatunek podlega ochronie częściowej (poz. 2.184 wg aktualnego rozporządzenia). Do ustawowej ochrony został włączony w 1983 roku. Do 2014r. znajdował się pod ochroną ścisłą.

wystepowanie - Angelica archangelica ssp. archangelica (dzięgiel litwor typowy)

ekologiczne liczby wskaźnikowe Angelica archangelica ssp. archangelica (dzięgiel litwor typowy)

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

cechy diagnostyczne w kluczu:Angelica archangelica (dzięgiel litwor)kl 5083

wybrane okazy · selected collections ⇈

sm.080805-1
leg. Michał Smoczyk, msmoczyk at wp pl
/Tatry Wysokie, Morskie Oko/

bl.A027
leg. Barbara Łotocka

właściwości i zastosowanie

⇈ 🌱

W medycynie ma zastosowanie Angelicae archangelicae radix (korzeń arcydzięgla) — całe lub pocięte, starannie wysuszone kłącze i korzeń. Wchodzi w skład Species digestivae (zioła poprawiające trawienie)

space

Destylowany olejek lotny jest używany w przemyśle spożywczym, spirytusowym (likiery ziołowe) i kosmetycznym. Jako przyprawę do różnych potraw można stosować także nadziemne części rośliny (liście, owoce, kwiaty). Kandyzowane ogonki liściowe służą do ozdabiania wyrobów cukierniczych.

🍽 roślina przyprawowa

roślina lecznicza

cechy diagnostyczne w kluczu:Angelica archangelica (dzięgiel litwor)kl 5083

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Slavík, B., 1997 — Květena České Republiky 5 p.400 [71.5]
Flora Polska. Rośliny naczyniowe ... Tom IX, 1960 — Umbelliferae p.103 [16.9]
Rothmaler W., 2005 — Exkursionsflora von Deutschland, Band 4. Gefäßpflanzen: Kritischer Band. p.508 [40]
Rutkowski L., 1998 — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. p.343 [15]
Haeupler, H., Muer, T., 2000 — Bildatlas der Farn- und Blütenpflanzen Deutshlands. p.376 [9]
Tzvelev N.N., 2004 — Flora Europae Orientalis. T.11 p.385 [86.11]
Schischkin B.K., 1951 — Flora URSS. T.17 p.28 [85.17]
Tutin T.G. et al., 1968 — Flora Europaea. Volume 2. Rosaceae to Umbelliferae p.357 [150.2]
Szafer, Wł., Kulczyński, St., Pawłowski, B., 1988 — Rośliny polskie, cz. I i II. p.458 [3]
European Pharmacopoeia, 2018 — 9 i suplementy [341]
Farmakopea polska, 2017 — Wydanie XI [340]
Farmakopea polska, 2008 — 8 [342]
Walewski W., 1985 — Towaroznawstwo zielarskie p.77 [332]
Ożarowski A., Jaroniewski W., 1987 — Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie p.84 [327]
Hlava, B., Lánská, D., 1983 — Rośliny przyprawowe. p.64 [67]
Mirek Z. et al., 2020 — Vascular plants of Poland. An annotated checklist. Rośliny naczyniowe Polski. Adnotowany wykaz gatunków. [491]
Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2014 — z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin [50.14]
Zając, A., Zając, M. (Eds.), 2001 — Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. - Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. [25]
Matuszkiewicz W., 2001 — Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. [14]