atlas-roslin.pl
U
 » klucz » system » subReg. Tracheophyta » Div. Euphyllophyta » Div. Spermatophyta » Div. Magnoliophyta » core angiosperms » Eudicotyledoneae » core eudicots » Pentapetalae » superrosids » rosids » eurosids » Fabidae » COM » Ord. Malpighiales » Salicaceae-Euphorbiaceae » euphorbioids » Fam. Euphorbiaceae »

Ricinus communis L.

rącznik zwyczajny, rycynus zwyczajny, "rącznik pospolity"
Ricinus gibsonii -> cv. 'Gibsonii'
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
osobnik; dwie kwitnące i owocujące rośliny o pędach zielonych i bordowych
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
owocostan; dojrzewający owocostan u formy czerwonej
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
kwiatostan; widoczne na jego szczycie rozwinięte kwiaty żeńskie (czerwone)
Ricinus communis
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
kwiat; żeńskie kwiaty widziane z góry
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
kwiat; męski kwiat widziany z boku
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
owoc; nasiono widziane z boku
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
liść; widoczna górna powierzchnia liścia
Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
owocostan; dojrzewający owocostan widziany z boku

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
Takson uprawiany. [491]
🌱
Na naturalnych stanowiskach (równikowa i zwrotnikowa Afryka) krzew lub drzewo, u nas uprawiany z rozsady lub z siewu jako okazały kwiat letni. Rośliny okazałe, 2-3 m wysokości o bardzo dużych liściach które stanowią ich główny walor ozdobny.

space

Do sadzenia na rabatach jako okazały soliter, najlepiej w miejscu niedostępnym ze ścieżek. Z uwagi na znaczną wysokość sadzony w szpalerze może spełniać funkcję osłony lub sezonowego żywopłotu — w tej roli jednak raczej nie używać z uwagi na drażniąco-toksyczne właściwości także na drodze wziewnej i kontaktowej (uwaga na oczy).

W medycynie ma zastosowanie Ricini oleum hydrogenatum (olej rycynowy uwodorniony), Ricini oleum raffinatum (olej rycynowy oczyszczony), Ricini oleum virginale (olej rycynowy pierwszego tłoczenia) — olej tłusty tłoczony na zimno z nasion tego gatunku i/lub następnie oczyszczony i/lub uwodorniony.

Cała roślina jest trująca, głównie nasiona. Czynnikiem toksycznym jest toksalbumina - rycyna i olej rycynowy. Działa drażniąco na błony śluzowe przewodu pokarmowego, uszkadza narządy miąższowe (wątrobę, nerki). Objawy mogą wystąpić z opóźnieniem wynoszącym nawet do kilku dni.

💠 rabata bylinowa • ⁂ pojedynczo lub po kilka w grupie (soliter) • ▩ grupa/płat • na osłonę z kwiatów (żywopłot jednoroczny)
wysokość: 2 – 3 m
kwitnienie: od lipca do listopada

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ciepłe
💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna
☷ gleba: żyzna • przeciętna ogrodowa • odczyn zbliżony do obojętnego
ekologiczne liczby wskaźnikowe Ricinus communis (rącznik zwyczajny)
Roślina ciepłolubna, wymaga słonecznego, ciepłego stanowiska. Gleba żyzna, przepuszczalna, głęboka, wilgotna, wymaga obfitego podlewania i zasilania nawozami; odczyn obojętny.

space

Nasiona duże, 2-5 szt./g. Dla uzyskania rozsady wysiewa się w marca lub kwietniu pojedynczo do doniczek. Kiełkują po 2-3 tygodniach w temperaturze ok. 20°C. Następnie pikuje się do doniczek torfowych.

space

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

1 szt./m2 • rozstawa: 60 – 150 cm
wysiew nasion do gruntu [koniec kwietnia/początek maja]
wysiew nasion na rozsadę [marzec-kwiecień; wysadzanie po przymrozkach]

🌱 🌸
opcje Bazaru

odmiany (form i odmian #4) analiza dostępności nasion

wybrane okazy · selected collections

#1
sm.060700-2
leg. Michał Smoczyk, msmoczyk at wp pl
/Rzepin/
#23
wm.171019-1
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; Ogród Botaniczny [ul. Kopernika 27]/
#1
bl.050500-6
leg. Barbara Łotocka
#2
jmak.jmak_15_24
leg. Jarosław Makowski
/Sigmaringen Niemcy/

zatrucia z ignorancji

W latach 90 były w prasie doniesienia o ciężkich zatruciach młodych ludzi, epigonów myślenia magicznego, zapewne łudzących się, że liście podobne do konopii indyjskiej będą miały takie same działa odurzające lub po prostu mylących tę roślinę z konopią. Jeszcze jeden przykład, że ignorancja (nie tylko botaniczna) może zabić.
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Krusze N. red., 1980 — Ogrodnictwo w tabelach. p.331 [129]
  • Chojnowscy E. i M., 2002 — Najpiękniejsze kwiaty letnie. p.247 [43]
  • Burda, P. R., 1998 — Zatrucia ostre grzybami i roślinami wyższymi. p.251 [72]
  • Hejný, S., Slavík, B., 1992 — Květena České Republiky 3 p.352 [71.3]
  • Flora Polski Rośliny naczyniowe, 1992 — Tom III edycja II p.135 [16.3II]
  • Rutkowski L., 1998 — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. p.289+288k [15]
  • Sokolov S.Ja., 1958 — Djerjevja i kustarniki SSSR. T.4 p.276 [119.4]
  • Tzvelev N.N., 1996 — Flora Europae Orientalis. T.9 p.260 [86.9]
  • Schischkin B.K., Bobrov E.G., 1949 — Flora URSS. T.14 p.300 [85.14]
  • Kulpa, W., 1988 — Nasionoznawstwo chwastów. p.109 [80]
  • Tutin T.G. et al., 1968 — Flora Europaea. Volume 2. Rosaceae to Umbelliferae p.213 [150.2]
  • Farmakopea polska, 2008 — 8 p.2824 [342]
  • European Pharmacopoeia, 2018 — 9 i suplementy [341]
  • Walewski W., 1985 — Towaroznawstwo zielarskie p.215 [332]
  • Smogorzewska W., Omiecka J., Nizińska A., 2020 — Architektura krajobrazu cz. 5. Rośliny ozdobne p.59 [427]
  • Cullen J., Knees S.G., Cubey, H.S., 2011 — The European Garden Flora Flowering Plants Vol. III p.478 [446]
  • Mirek Z. et al., 2020 — Vascular plants of Poland. An annotated checklist. Rośliny naczyniowe Polski. Adnotowany wykaz gatunków. [491]
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji