Ziemozielone drzewa lub krzewy iglaste.
Wierzchołki pędów są wzniesione, nie przewisają.
U podobnego rodzaju cyprysik (Chamaecyparis) wierzchołki pędów są mniej lub bardziej przewisające.

u
☼ 4-10m 
Thuja ×senetana żywotnik Senety
occident. × plicata

u3/2
☼ 1.5-10m 
Platycladus orientalis biota wschodnia
Th. orientalis
właściwości i zastosowanie

⇈🌱
Zimozielone drzewa, rzadko krzewy (żywotnik koreański (Thuja koraiensis)). Liście dwupostaciowe: młodociane igiełkowate, dorosłe przylegających, łuskowate. Rośliny jednopienne. Szyszki charakterystyczne (biota wschodnia (Platycladus orientalis) ma odmienne), jajowate lub wydłużone, z 4 – 6 parami cienkich, dachówkowatych łusek.
Do sadzenia pojedynczo, w grupach lub szpalerach. Odmiany silniej rosnące są dobrym materiałem na żywopłoty. Dzięki zwartości ulistnienia dają całoroczną, zieloną osłonę. Można stosować na żywopłoty nieformowane różnej wysokości (0.5 – 4 m wysokości, zależnie od rosłości odmiany). Tuje znoszą przystrzyganie i cięcie, i dają gęste żywopłoty formowane (0.5 – 3 m wysokości).
wymagania i uprawa
Lepiej rosną w warunkach wyższej wilgotności powietrza i dostatecznie wilgotnej gleby. Przy niedostatku wody gałązki zasychają i opadają, korona drzewa jest zbyt luźna.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowan ...
· Szyszki 12 – 25 mm długości, grube, mięsiste przed dojrzeniem, jasnoniebieskie (nalot woskowy), z rogowatymi, odstającymi końcami łusek. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po ... ⇒ Platycladus orientalis (biota wschodnia) żywotnik wschodni ·
syn. Biota orientalis · Thuja orientalis · takson uprawiany Rzadko uprawiany, niski krzew ozdobny. | ||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja l ...
· Szyszki wydłużone, do 12 mm długości, najpierw zielone, potem żółte, dojrzałe brązowe; łuski cienkie. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej ... | ||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja l ...
· Łuski środkowe z wyraźnymi, przeświecającymi wypukłymi gruczołkami żywicznymi; nadają aromatyczny zapach. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logo ... · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalo ... ⇒ Thuja occidentalis (żywotnik zachodni) takson uprawiany Najczęściej uprawiana tuja, w licznych odmianach. | ||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja l ...
· Pędy główne słabo spłaszczone i okrągłe w przekroju. | ||||||||
⇒ Thuja koraiensis (żywotnik koreański) takson uprawiany, nie ujęty w czekliście 2002 lub 2020 Rzadko uprawiane; głównie w kolekcjach.
Krzew lub niskie drzewo. | ||||||||
| ||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta dostępu znajduje się prawym górnym rogu strony, różne elementy niedostępne w przeglądowej wersji atlasu są wyraźnie oznaczone np. takim tekstem jak ten ...
· Łuski na pędach przewodnich odlegle ustawione, z długimi, prostymi końcami. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakłada ... ⇒ Thuja plicata (żywotnik olbrzymi)
syn. Thuja gigantea · antropofit zadomowiony we florze Polski | ||||||||
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania lub zakładania konta dostępu znajduje się pra ...
· Łuski na pędach przewodnich gęsto osadzone. · ta cecha diagnostyczna jest widoczna po z ... ⇒ Thuja standishii (żywotnik japoński) takson uprawiany, nie ujęty w czekliście 2002 lub 2020 Rzadko uprawiane drzewo ozdobne, głównie w kolekcjach. | ||||||||
w pełnej wersji atlasu jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu
łuski spodu pędów | łuski górne i boczne | pędy główne | szyszki | inne | |
Thuja occidentalis (żywotnik zachodni) | ![]() XL,3D Łuski spodu pędów bez wyraźnego nalotu woskowego; są jaśniej zielone lub żółtozielone. | ![]() XL,3D Łuski boczne zwykle z zaokrąglonymi bokami i krótkimi, zakrzywionymi ku osi pędu końcami.
Łuski środkowe z wyraźnymi, przeświecającymi wypukłymi gruczołkami żywicznymi.
| Pędy przewodnie spłaszczone i gęsto pokryte łuskami. | 8-10 mm długości, zwykle z 3-5 parami łusek, z drobnymi hakowatymi przydatkami. | Najczęściej uprawiana tuja.
Liczne odmiany różniące się siłą wzrostu, barwą liści; te mogą być trwale igiełkowate.
|
Thuja plicata (żywotnik olbrzymi) | Z wyraźnymi strefami białego nalotu woskowego. | Łuski ciemnozielone, silnie błyszczące (jak polakierowane).
Boczne łuski zwykle dłuższe od środkowych, z długimi końcami, zwykle nie zakrzywionymi.
Gruczołki żywiczne są wyraźniejsze na łuskach pędów przewodnich, na bocznych pędach zanikają. | Pędy przewodnie słabo spłaszczone i okrągłe w przekroju. | Do 12 mm długości, zwykle z 5-6 parami łusek, z większymi hakowatymi przydatkami. | Rzadko uprawiane okazałe drzewo parkowe.
Także odmiany o różnej sile wzrostu i kształcie korony; ulistnienie może u nich być trwale igiełkowate (forma młodociana liści). |
nomenklatura, etymologia
ℹ️
⇈
poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Thuja [🔉 tu·ja] • (pl) żywotnik · tuja • (cz) zerav, túje (de) Lebensbaum m (en) red cedar, thuja, arbor-vite (fr) arbre-de-vie m (ru) туя
(lat. z gr.) thya (thyia), -ae f; thyon, -i n; θύον, θύα subst.
w starożytnej Grecji to nazwa drzewa cenionego dla intensywnie aromatycznego drewna i żywicy (sandarak) w ofiarnych kadzidłach; żywica używana do produkcji werniksów; Tetraclinis articulata (Vahl) Mast. (cyprzyk czteroklapowy) ≡ Callitris quadrivalvis Rich. et A. Rich. [459s1939]; obecnie gatunek ten nie należy do rodzaju żywotnik (Thuja) ale dał mu nazwę
w starożytnej Grecji to nazwa drzewa cenionego dla intensywnie aromatycznego drewna i żywicy (sandarak) w ofiarnych kadzidłach; żywica używana do produkcji werniksów; Tetraclinis articulata (Vahl) Mast. (cyprzyk czteroklapowy) ≡ Callitris quadrivalvis Rich. et A. Rich. [459s1939]; obecnie gatunek ten nie należy do rodzaju żywotnik (Thuja) ale dał mu nazwę