atlas-roslin.pl

Tilia platyphyllos Scop. [🔉 ti·li·a *]

lipa szerokolistna, lipa wielkolistna
Tilia grandifolia Ehrh. [🔉 ti·li·a gran·di·fo·li·a] · Tilia officinarum Crantz [🔉 ti·li·a *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos
pokrój
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
Tilia platyphyllos
pąk wierzchołkowy, pęd charakterystycznie owłosiony
Tilia platyphyllos
skrętoległy układ pąków
Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)

cechy charakterystyczne

- liście większe 60-120 (150) mm długości
- liście obustronnie zielone, jednobarwne, mniej lub bardziej owłosione% podgatunek ssp. platyphyllos tylko od spodu wzdłuż nerwów, podgatunek ssp. cordifolia gęsto, miękko, obustronnie, skupienia włosków +-białe,
- nerwy 3-rzędu wyraźnie widoczne, zwłaszcza od spodu liścia
- brzeg blaszki liściowej opuszczony
- kwiatostany opuszczone (schowane pod liście), z nielicznymi (do 6) kwiatami
- pręciki dłuższe od płatków
- owoce większe, 8-10 mm długości, wyraźnie 5-żeberkowe
- kwitnie w końcu czerwca, na początku lipca, dwa tygodnie wcześniej niż lipa drobnolistna (Tilia cordata)

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
wystepowanie - Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
W stanie dzikim bardzo rzadko w południowej połowie Polski, poza tym często sadzona.
Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

nadrzędne klucze:Tilia (lipa)kl 4877
↓nieliście spodem nagie
· Liście spodem nagie lub co najwyżęj z rozproszonymi widlastymi włoskami na nerwach głównych.
· Ogonki liściowe i młode gałązki nagie.
  Uprawiany.

ssp. pseudorubra C.K. Schneider

↑nie liście spodem, przynajmniej na nerwach głównych, z odstającymi włoskami prostymi
↓nieliście gęsto owłosione
· Liście górą, także pomiędzy nerwami owłosione włoskami prostymi.
· Liście spodem pomiędzy nerwami a zwłaszcza na nerwach gęsto odstająco owłosione.
· Ogonek liściowy zawsze owłosiony.
  Najczęściej występujący podgatunek.

ssp. cordifolia (Besser) C.K. Schneider

↑nie liście słabiej owłosione
· Liście górą co najwyżej krótko i rzadko owłosione na nerwach głównych, pomiędzy nimi nagie.
· Liście spodem zwykle owłosione tylko na nserwach.
· Młode pędy oraz ogonki liściowe owłosione lub nagie.
  Niezbyt często spotykany podgatunek.

ssp. platyphyllos

wybrane okazy · selected collections

#3
02 09 02 - 8
leg. Marek Snowarski
/Park Zdrojowy, Kołobrzeg/
#11
03 06 25 - 48
leg. Marek Snowarski
/Zdbice, k. Wałcza/
#9
22 09 02 - 11
leg. Marek Snowarski
/Arboretum w Gołuchowie/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Tilia platyphyllos (lipa szerokolistna)
🌱
Często uprawiana jako drzewo alejowe i parkowe. Można stosować do tworzenia żywopłotów formowanych 2-4 m wysokości.

W medycynie stosuje się: Tiliae flos (kwiat lipy) [Inflorescentia Tiliae (kwiatostan lipy)] — cały, wysuszony kwiatostan lipy drobnolistnej (Tilia cordata), lipy szerokolistnej (Tilia platyphyllos) lub lipy holenderskiej (Tilia ×europaea). Stosowany jako środek napotny i przeciwgorączkowy. Kwiat wchodzi w skład Species antipyreticae (zioła przeciwgorączkowe).

⁂ pojedynczo lub po kilka w grupie (soliter) • ▩ grupa/płat • na żywopłot formowany
🌳 drzewa liściaste • liście sezonowe
pachnące • 🐝 pożytek pszczeli (miododajne) • roślina lecznicza

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • 🌤 słoneczne, nieco ocienione
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • gleba dostatecznie wilgotna
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 4

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — półcień • woda — gleba przeciętnie wilgotna • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba kamienista, żwirowa lub gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże żyzne

🌱 🌸

odmiany uprawne (#6) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany
‘Barocco’ — liście nieregularnie powcinane, duże
‘Belvedere’ — korona kulista, zwarta
‘Compacta’ — karłowa, zwarta, korona kulista
‘Laciniata’ — liście postrzępione; wolno rosnąca
‘Varsaviensis’ — korona gęsta, regularna, z wyraźnym przewodnikiem
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

ten gatunek tworzy mieszańce:

drugi rodzic ⇒
Tilia americana
lipa amerykańska
mieszaniec ⇒
Tilia ×flaccida

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Tilia platyphyllos Scop. [🔉 ti·li·a *]Tilia grandifolia Ehrh. [🔉 ti·li·a gran·di·fo·li·a] · Tilia officinarum Crantz [🔉 ti·li·a *](pl) lipa szerokolistna · lipa wielkolistna
-foliūs, -a, -um; -foliatūs, -a, -um (lat., subst., n) — przyrostek od folium, -i n. (liść); częsty drugi człon w przymiotnikach złożonych -folius,-a,-um ("-listny"); częsty w epitetach gatunków np. angustifolius (wąskolistny), cordifolia (sercolistna), alternifolium (różnolistne), ilicifolius (o liściach jak dąb ostrolistny) lub unifolius (jednolistny)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji