Kategoria inwazyjności II (średnia) 11pkt.: gatunek przynajmniej w niektórych regionach o ujawnionej zdolność inwazyjnej przez zwiększanie zajmowanej powierzchni lub liczby stanowisk - zagrożenia: ekologiczne (zauważalne) - zasięg krajowy (występuje na przeważającym obszarze Polski) - populacje: występują na przeważającym obszarze Polski, jest wiele rozproszonych stanowisk o umiarkowanej liczbie osobników lub duża liczba stanowisk o charakterze większych skupień; utrzymuje się na dotychczasowych stanowiskach - kolonizuje siedliska/zbiorowiska: głównie antropogeniczne ale z możliwością wejścia w częściowo przeobrażone lub o charakterze naturalnym - wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym - główne typy siedlisk będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, do których wnika: · 6430 — ziołorośla górskie (All.Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (O.Convolvuletalia sepium)
Uprawiana wieloletnia roślina paszowa i korzeniowa dla jadalnych bulw. Poza tym topinambur może być także stosowany jako wieloletnia bylina ozdobna. Jest używany do tworzenia sezonowych żywopłotów i osłon. Zaletą są znikome wymagania glebowe.
Jest kłopotliwy w utrzymaniu na wyznaczonym miejscu z racji ekspansywności. W razie potrzeby zmiany trudno go wytrzebić, z uwagi na liczne drobne bulwki zwykle przeoczane podczas karczunku. W Polsce występuje też dziko (uciekinier z bardzo dawnych upraw) ze statusem "antropofit zadomowiony we florze polskiej".
⇈🌸Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — umiarkowane słońce lub pełne słońce • woda — gleba przeciętnie wilgotna lub gleba wilgotna • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba kamienista, żwirowa lub gleba lekka, piaszczysta lub gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże żyzne
Wymagania cieplne są umiarkowane. Z powodzeniem może zimować w glebie.
Nie ma dużych wymagań glebowych. Rośnie także na słabych. Gleba nie może być podmokła.
Optymalnie plonuje uprawiany w pełnym nasłonecznieniu. W częściowym zacieniu także rośnie ale słabiej plonuje.
Topinambur rozmnażany jest wyłącznie wegetatywnie przez bulwki. W zastosowaniach amatorskich zwykle prowadzi się uprawę przez kilka lat, nie wybierając wszystkich bulw do konsumpcji. Większe plony uzyskuje się jednak w cyklu jednorocznym. Należy wtedy dbać o wybieranie wszystkich bulw, bo pozostałości stanowią uciążliwe zachwaszczenie.
Bulwy sadzi się późną jesienią, od października do grudnia. Można też sadzić wczesną wiosną w marcu i kwietniu ale to opóźnia wegetację. Umieszcza się pojedyncze bulwki na głębokości 10-20 cm. Stosuje się rozstawę rzędów 60-100 cm i w rzędzie co 30-40 cm.
Wykopane bulwy nie dają się długo przechowywać, szybko więdną i gniją. Zbiera się je sukcesywnie, w miarę zapotrzebowania, od końca września do początku wegetacji w roku kolejnym.
Użytkuje się je tak jak ziemniaki. Mogą też być paszą dla zwierząt.
Tutin T.G. et al., 1976 — Flora Europaea. Volume 4. Plantaginaceae to Compositae (and Rubiaceae) p.141 [150.4]
Szafer, Wł., Kulczyński, St., Pawłowski, B., 1988 — Rośliny polskie, cz. I i II. p.676 [3]
Mirek Z. et al., 2020 — Vascular plants of Poland. An annotated checklist. Rośliny naczyniowe Polski. Adnotowany wykaz gatunków. [491]
Zając, A., Zając, M. (Eds.), 2019 — Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce: Dodatek - Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland: Appendix [432]
Tokarska-Guzik B., Dajdok Z., Zając M. i A., Urbisz A., Danielewicz W., Hołdyński Cz., 2012 — Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych [234]
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji
