|
Bylina cebulowa z południa Europy i z Azji Mniejszej; u nas często uprawiana w ogrodach. Kwiaty intensywnie szafirowoniebieskie (jest też odmiana białokwiatowa); kwitnie w kwietniu i maju. Kwiatostan krótki, kulistojajowaty, gęsty, na szczycie z kilkoma płonnymi kwiatami. Cała roślina mierzy 15-20 cm wysokości.
występowanie, ekologia
- klasa 1: 10-100cm dla 50-99% diaspor · efektywny sposób rozsiewu: lokalny, niewyspecjalizowany · + antropochoria
- średnia masa nasienia: 2.7mg · średnia wysokość rośliny: 18cm · uprawiany
wymagania i uprawa
Stanowisko słoneczne lub nieco ocienione. Gleba przeciętna, bez nierozłożonych nawozów organicznych, przepuszczalna, w okresie wegetacji stale wilgotna ale nie podmokła, w razie potrzeby w okresie do drugiej połowy maja należy rzadko ale za to obficie podlewać. Odczyn gleby zbliżony do obojętnego. Wskazane jest zasilanie nawozem. Niektóre gatunki w pełni zimotrwałe.
Usunięcie kwiatostanów po kwitnieniu sprzyja większemu wzrostowi cebul. Cebule nie są zjadane przez gryzonie.
Nie ma potrzeby corocznego wykopywania cebul. Zaleca się wykopywanie ich co kilka lat, gdy zaczyna się tworzyć kępa z większą liczbą liści i słabiej kwitnąca. Cebule można wykopuje w okresie letniego spoczynku. Wokół cebul głównych tworzą się drobne przybyszowe. Do dalszej uprawy zostawiamy tylko największe — bo te będą od razu kwitły w kolejnym sezonie. Gdy w grę wchodzi rozsadzenie we własnym ogrodzie to najlepiej z ponownym zakopaniem nie zwlekać, bo cebule są słabo chronione przez wysychaniem. W razie potrzeby dłuższego przechowania cebule, trzeba je przesuszyć i przechowywać na sucho, w temperaturze pokojowej. Cebule sadzi się we wrześniu, na głębokość ok. 8 cm, w rozstawie co 8-10 cm. Najlepiej wyglądają w większej grupie.
Można też rozmnażać z nasion; często dochodzi do samosiewu. Od skiełkowania potrzeba 3-4 lat aby uzyskać kwitnące rośliny. W przypadku sadzenia drobnych cebulek przybyszowych trzeba czekać 2-3 lata na ich urośniecie.
⇈ 🌱 🌸
odmiany uprawne (#1) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion
| ‘Album’ — kwiaty białe, pachnące, grona wąskie, gęste; 10-20 cm wysokości |
wybrane okazy · selected collections ⇈
leg. Konrad Kaczmarek
leg. Barbara Łotocka
leg. Konrad Kaczmarek
/woj. łódzkie, pow. sieradzki, Sieradz/
leg. Jacek Soboń
/OB Uniw. Wrocławskiego/
nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈
· końcówka -form- (lat. forma - kształt, postać), a dla wyrazów z greki końcówka -oid- (gr. eidos ειδος - rodzaj, postać), dodawana do rdzenia rzeczowników tworzy przymiotnik oznaczający "posiadanie podobnej formy, kształtu, wyglądu, charakteru" np. fili‑form-is (nitkowaty), pyri-form-is (gruszowaty), disc-oid-eus (dyskowaty);
· tego rodzaju znaczenie daje też grecki przyrostek -morf- z gr. μορφη (wygląd, kształt, postać)
· daje ten sam efekt słowotwórczy co człon ‑at‑, np. pectin-at-us, czasem obie cząstki słowotwórcze są łączone w jednym wyrazie, np. pectin‑at‑i‑form-is (grzebieniasty, grzebieniokształtny); to samo lub podobne znaczenie przymiotników uzyskuje się końcówkami -(al/ar/os/at/ic)-
· np. jajowaty - ovatus = ovalis = oviformis = ovoideus