Na naturalnych stanowiskach, w Polsce występują tylko ciemiernik czerwonawy (Helleborus purpurascens) (w Bieszczadach) i zdziczały zadomowiony ciemiernik zielony (Helleborus viridis) (w Sudetach i na Dolnym Śląsku). Pozostałe gatunki tego rodzaju, to uprawiane byliny ozdobne (czasem dziczejące).
uprawiane ozdobne spoza flory Polski
Helleborus ×ericsmithii
u8
Helleborus ×ericsmithii
niger × ×sternii
Helleborus ×nigercors
u
Helleborus ×nigercors
argutifol. × niger
objaśnienie skrótów
↓nie(z) bez kłączy, z zimującymi zdrewniałymi pędai
Helleborus foetidus (ciemiernik cuchnący)
Helleborus foetidus
pokrój
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście wyłącznie łodygowe, spodem gęsto ogruczolone, tak samo i szypuły kwiatów - roślina o wyraźnym zapachu.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Helleborus foetidus L. (ciemiernik cuchnący)
takson uprawiany, nie ujęty w czekliście [491]
  Uprawiana bylina ozdobna.
↑nie (z) z kłączami, pędy zielne, niezimujące
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Głównie liście odziomkowe, zimujące, spodem nagie lub owłosione; szypuły kwiatów nagie.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
↓nie(z) kwiaty białe lub zaróżowione
Helleborus niger
pokrój
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nagie. Liście przyziemne zimujące, podzielone na 7-9 (12) odcinków, jedynie w górze tępo, odlegle ząbkowane; liście łodygowe odmienne - niepodzielone, owalne, całobrzegie, jaśniejsze.
▶ Helleborus niger L. (ciemiernik biały)
ciemiernik czarny · takson uprawiany [491]
  Uprawiana bylina ozdobna, sporadycznie dziczeje. Preferuje gleby na wapieniu.
↑nie (z) kwiaty czerwonawe albo zielone
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście łodygowe podzielone, odcinki w górze ostro ząbkowane lub piłkowane, ± podobne w formie do odziomkowych i podobnej barwy.
↓nie(z) listki okwiatu czerwonawe
Helleborus purpurascens (ciemiernik czerwonawy)
Helleborus purpurascens (ciemiernik czerwonawy)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście odziomkowe spodem omszone i z wystającymi przynajmniej głównymi nerwami; dłoniasto podzielone, odcinki grubo, ostro piłkowane.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Helleborus purpurascens Waldst. et Kit. (ciemiernik czerwonawy)
wystepowanie - Helleborus purpurascens (ciemiernik czerwonawy)
ciemiernik purpurowy · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Naturalne stanowiska w Bieszczadach; poza tym rzadko uprawiana bylina ozdobna.
↑nie (z) liście okwiatu zielone lub zielonożółte
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście nagie, rzadziej omszone.
↓nie(z) listki okwiatu szerokojajowate
Helleborus viridis (ciemiernik zielony)
Helleborus viridis (ciemiernik zielony)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście głęboko podzielone, odcinki nierówno długo i grubo ząbkowane; spodem z wystającymi nerwami, ± owłosione, przynajmniej w nasadzie głównych nerwów.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Helleborus viridis L. (ciemiernik zielony)
wystepowanie - Helleborus viridis (ciemiernik zielony)
antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
  Rzadko uprawiana bylina ozdobna; czasem dziczejąca.
↑nie (z) listki okwiatu wąskojajowate
Helleborus dumetorum (ciemiernik gajowy)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Listki okwiatu wąsko-jajowate, tylko nasadami zachodzące na siebie, 15-20 mm długości. Kwiaty bez zapachu, żółtozielone do jasnozielonych, zwykle nie zaczerwienione.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Helleborus (ciemiernik)
Wszystkie gatunki są trujące. Zawierają glikozydy o działaniu nasercowym.
🌱
Uprawiane byliny ozdobne.

space

Po posadzeniu ciemierniki wolno adaptują się do swojego miejsca i rozrastają tworząc kępę. Efektownie kwitną i dobrze wyglądają po dopiero po kilku latach; za to są bardzo długowiecznymi bylinami. Podobne w tym do piwonii.

space

💠 rabata bylinowa • ogród naturalistyczny • 🟩 okrywowe lub zadarniające • "runa leśnego" • ▩ grupa/płat
byliny ogrodowe • zimozielona (wiecznie zielona)
trwała • 🌿 ozdobne liście • 🌺 ozdobne kwiaty • ✄ na kwiat cięty • roślina trująca
wysokość: 20 – 80 cm • szerokość: 20 – 80 cm
kwitnienie: od (stycznia) lutego do marca (kwietnia)

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce: 🌤 słoneczne, nieco ocienione • ⛅ półcieniste • ☁ cieniste • ciepłe • osłonięte (przed wiatrami)
💧 woda: gleba dostatecznie wilgotna
☷ gleba: przepuszczalna • żyzna • próchniczna • ciężka (gliniasta/ilasta) • preferuje zasadową
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 6
Na glebach dostatecznie wilgotnych, próchniczno-gliniastych, obojętnych lub zasadowych, na stanowiskach częściowo ocienionych (np. pod drzewami liściastymi lub wśród krzewów).

space

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

5 szt./m2 • rozstawa: 40 – 45 cm
z nasion [zaraz po zbiorze (czerwiec-sierpień, kiełkują wiosną lub po stratyfikacji, kwitną po 3-4 latach)]
przez podział [wiosną lub późne lato/wczesna jesień]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#2) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

‘Pennys Pink’
‘Red Ws’
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

wybrane okazy · selected collections

#4
js.090407-1
leg. Jacek Soboń
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji