| ||||||||
| ||||||||
Uprawiana roślina ozdobna.
Zdziczała występuje szczególnie często na zachodzie Polski.
• zadomowiony, inwazyjny
• inwazyjny regionalnie
• kenofit (Kn)
• Pochodzenie: Europa zachodnia.
• Czas przybycia na teren Polski: 1809r.?, 1862r.
• Kategoria inwazyjności: II (średnia) 11pkt.: gatunek przynajmniej w niektórych regionach o ujawnionej zdolność inwazyjnej przez zwiększanie zajmowanej powierzchni lub liczby stanowisk
• Zasięg regionalny (występuje w dwóch i większej liczbie regionów lub województw)
• Populacje: występują na przeważającym obszarze Polski, jest wiele rozproszonych stanowisk o umiarkowanej liczbie osobników lub duża liczba stanowisk o charakterze większych skupień
• Dynamika: stopniowo zajmuje nowe stanowiska
• Kolonizuje siedliska/zbiorowiska: przede wszystkim częściowo przeobrażone lub o charakterze naturalnym
• Wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym.
• Główne typy siedlisk będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, do których wnika:
· 3220 — pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków
· 9110 — kwaśne buczyny (Luzulo-Fagetum)
· 9410 — górskie bory świerkowe (Piceion abietis część – zbiorowiska górskie)
wybrane okazy · selected collections ⇈
leg. Agnieszka Kusiak
/Beskid Żywiecki/
leg. Michał Smoczyk, msmoczyk at wp pl
/Karkonosze, Koralowa Ścieżka/
leg. Konrad Kaczmarek
/woj. łódzkie, pow. sieradzki, Sieradz/
leg. Konrad Kaczmarek
/woj. łódzkie, pow. sieradzki, Sieradz/
/kwiaty z pędu z uszkodzonym st.../
właściwości i zastosowanie
Bylina, z uwagi na to że najlepiej kwitnie w drugim roku, zwykle uprawiana jako kwiat dwuletni. Pędy kwiatostanowe 100-120 cm wysokości.
Walor ozdobny stanowią duże dzwonkowate kwiaty licznie zebrane na długim, groniastym kwiatostanie. Kwitnie od końca maja do lipca/sierpnia. Zapylane głównie przez trzmiele. Pszczoły niechętnie odwiedzają te kwiaty.
Kwiaty u odmian białe, kremowe, żółte, w ne odcieniach różowego i purpury przechodzącej w fiolet; w gardzieli nakrapiane. W uprawie oprócz roślin zbliżonych do gatunku znajdują się odmiany o szczególnie dużych kwiatach i forma monstrualna o znacznie powiększonych i rozszerzonych najwyższych kwiatach w kwiatostanie. Z uwagi na znaczne rozmiary stosuje się w niedużych grupach na rabatach kwiatowych lub bylinowych. Nadaje się do ogrodów o charakterze naturalistycznym. Można stosować na kwiat cięty.
W medycynie stosuje się Digitalis purpureae folium (liść naparstnicy purpurowej). Surowiec pozyskuj się z upraw. Cechuje się wysoką zawartością glikozydów o bardzo silnym działaniu nasercowym. Służy do produkcji leków pochodnych.
Nasiona, liście i kwiaty śmiertelnie trujące. Zatrucia zwykle w wyniku stosowania źle przyrządzonych preparatów. Glikozydy są jednakowo toksyczne w roślinie świeżej i suszonej. Powoduje zaburzenia przewodzenia bodźca i zaburzenia rytmu serca.
wymagania i uprawa
Stanowisko słoneczne lub półcieniste. Gleba przeciętna; przepuszczalna; wilgotna; odczyn obojętny lub lekko kwaśny.
Bylina krótkowieczna, jej żywotność zwiększa usuwanie przekwitłych pędów kwiatostanowych.
Przygotowanie rozsady zaczyna się od wysiewu bardzo drobnych nasion (6.5-13 tyś. szt./g) w maju lub na początku czerwca. Po jednokrotnym pikowaniu wysadza się na rozsadnik w rozstawie co 10 cm. Następnie w sierpniu lub wiosną kolejnego roku wysadza się w miejcu docelowym, w rozstawie 20-30 × 30-40 cm. Można też wysiewać od razu na rabacie bylinowej a następnie przerwać dla uzyskania pożądanej rozstawy.
⇈ 🌱 🌸
odmiany uprawne (#16) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion
| ◑ | bez odmiany — mix |
| ◑ | bez odmiany |
| ○ | Alba (‘Albiflora’) |
| ○ | ‘Albiflora’ (Alba) |
| ○ | ‘Apricot’ — kwiaty różowołososiowe; 100cm |
| ▫ | ‘Castor Rose’ |
| ▫ | ‘Dalmatian F1 Purple’ |
| ▫ | ‘Dalmatian F1 White’ |
| ▫ | ‘Elsie Kelsey’ |
| ○ | ‘Foxy’ — niskie, 70-90 cm wysokości, o zwartym pokroju, z krótkimi, gęstymi gronami kwiatowymi, białymi, różowymi lub kremowożółtymi |
| ○ | ‘Foxy mix’ |
| ○ | ‘Gloxiniaeflora’ — kwiaty bardzo duże, purpurowe lub białe; 200cm |
| ○ | ‘Pam's Choice’ |
| ◔ | ‘Snow Thimble’ — kwiaty białe; 100cm |
| ○ | ‘Virtuoso Red’ |
| ▫ | ‘Virtuoso Rose’ |
| ▫ | ‘Virtuoso White’ |
