atlas-roslin.pl

Ledum palustre L.

bagno zwyczajne
Rhododendron tomentosum Harmajagł. w POWO (24.8.12)]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈

gr.odm. uprawnych Rhododendron Grupa '31b Tomentosum'

Ledum palustre (bagno zwyczajne)
XL
pokrój
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
pokrój w czasie kwitnienia
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
kwiatostan
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
kwiatostan
Ledum palustre
kwiaty w zbliżeniu
Ledum palustre
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
pokrój z młodymi owocami
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
XL
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
spodnia strona liścia
Krzew zimozielony, wysokości (50)60-100(150) cm. Rośliny wydzielają silny, specyficzny, ostry nieprzyjemny zapach. Korzenie silne, zgrubiałe, często wrzeciowate.

space

Liście wąskolancetowate, 4-12× dłuższe niż szersze, (20)25-35(50) mm długości i 3-5 mm szerokości, skórzaste, brzegiem podwinięte, od spodu gęsto kutnerowato rdzawo owłosione, od góry nagie, ciemnozielone, lśniące. Ogonek liściowy 2-4(5) mm długości, rdzawo owłosiony. Ulistnienie skrętoległe.

space

Kwiaty 5-krotne, o pachnące aromatycznie. Działki kielicha drobne ±0.5 mm, szerokotrójkątne, długości, u podstawy zachodzące na siebie.

space

Pręcików (5)8-10(14), wystają ponad koronę, pylniki długości ok. 1 mm, bez wyrostków. Szyjka słupka prosta, 2-3(5) mm długości, znamię drobne główkowate.

Owoc torebka z przegrodami, jajowata, 4.5-5.5 mm długości, zwieszona, pokryta gruczołowatymi brodawkami; pęka do dołu na 5 klap i jej pozostałości długo pozostają na rośłinie — zwykle do następnego sezonu wegetacyjnego. Nasiona liczne, z nieprzylegającym skrzydlastym obłonieniem, ±2 mm długości, wydłużone, spiralnie skręcone.

space

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
Gatunek podlega ochronie częściowej (poz. 2.271 wg aktualnego rozporządzenia). Do ustawowej ochrony został włączony w 1995 roku. Do 2014r. znajdował się pod ochroną ścisłą.
wystepowanie - Ledum palustre (bagno zwyczajne)
Ledum palustre (bagno zwyczajne)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Ledum palustre (bagno zwyczajne)
Częsty na niżu w rejonach z właściwymi siedliskami, w górach rzadszy. Występuje w borach bagiennych i na torfowiskach wysokich oraz przejściowych.
Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw
Gatunek wyróżniający (D.) dla:
space_elw

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

wybrane okazy · selected collections

#6
mr.ledpal
leg. Maciej Romański
/Suwalszczyzna/
#6
jmak.08_4b
leg. Jarosław Makowski
/przy drodze Łeba-Rąbka/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Ledum palustre (bagno zwyczajne)
🌱
Praktycznie nie uprawiany, krótkowieczny krzew, w naturze rosnący na torfowiskach wysokich i w borach bagiennych. Roślina trująca, o duszącym zapachu. Wygląda dość efektownie w czasie kwitnienia ale trudno ją polecać. Chyba, że do specjalistycznych, "kwaśnych-torfowiskowych" oczek wodnych.

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ⛅ półcieniste
💧 woda: 🔵 roślina wodna • gleba stale wilgotna do podmokłej
☷ gleba: wymaga kwaśnej (niskie pH)

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — półcień • woda — gleba mokra • próchnica — gleba organiczna, humusowa, torfowa • ciepło — miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże ubogie

Pędy naturalnie pokładają się. Rozmnażać można przez odkłady w kwaśnym torfie.

🌱 🌸

odmiany uprawne (#0) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

Grupa 31b Tomentosum
— Odmiany bagna zwyczajnego (Ledum palustre) ≡ Rhododendron tomentosum var. tomentosum i mieszańce.

trujące bagno

Ziele bagna zwyczajnego zawiera lotne olejki eteryczne, nadające mu ostry, charakterystyczny zapach. Było wykorzystywane jako środek odstraszający mole. Substancje lotne mają toksyczne działanie na organizm ludzki, objawiające się początkowym pobudzeniem psychomotorycznym do drgawek włącznie a następnie paraliżem układu nerwowego co może prowadzić do problemów z oddychaniem i zgonu włącznie. Działanie odurzające może objawić się także przy wdychaniu, podczas przebywania w zaroślach tego krzewu.

space

W ubiegłych wiekach bagno było między innymi używane dla fałszowania piwa. Spełniało funkcję „dopalacza piwa” — można było sprzedawać rozcieńczony wodą napitek za pełnowartościowy, bo skutek działania był podobny. Wpomina o tym w Dykcjonarzu roślinnym (1805 r. T.2s77) ks. Krzysztof Kluk z Ciechanowa: „Ma smrodek bol głowy przynoszący. [...] Żydzi częstokroć tę roślinę kładą w Piwo, aby Piiaków prędzey upaiali”. Praktyka taka, z uwagi na toksyczność bagna zwyczajnego (zatrucie częściej niż w przypadku alkoholu kończyło się tragicznie), zabraniana była przez prawo, np. w 1723 w Dolnej Saksonii. [77]

literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji