atlas-roslin.pl

Alcea rosea L. [🔉al·ce·a *]

malwa różowa, malwa ogrodowa · prawoślaz różowy, "malwa" · "prawoślaz"
Althaea rosea (L.) Cav. [🔉 al·te·a *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈

opis botaniczny

Alcea rosea (malwa różowa)
3D
kieliszek i kielich
Alcea rosea (malwa różowa)
rozłupnia (działki rozchylono)
Alcea rosea (malwa różowa)
3D
rozłupki
Alcea rosea
Alcea rosea (malwa różowa)
kwiat
Alcea rosea (malwa różowa)
3D
szczytowa część pędu
Krótkotrwała bylina (do 5 lat) lub roślina dwuletnia. System korzeniowy w postaci wiązki korzeni wrzecionowatych.

W pierwszym roku wegetacji wytwarza różyczkę liści odziomkowych. W kolejnych latach z głowy korzeniowej wyrasta to kilku (3-10) pędów kwiatostanowych, w większej liczbie u starszych egzemplarzy. Pędy wzniesione, 1.2-3 m wysokości, w dole do 2 cm średnicy; zwykle nierozgałęzione lub jedynie z krótkimi gałązkami kwiatostanowymi wyrastającymi z pachwin liści; powierzchnia z rozproszonymi włoskami pojedynczymi lub dwudzielnymi, rzadziej wiązkowymi.

Liście dolne długoogonkowe, okrągłe do jajowatych, nasada sercowata, dolne 5-7-wrębne, górne trójwrębne, czasem z dłuższym odcinkiem środkowym; brzeg nieregularnie karbowany lub ząbkowany; drobno pomarszczona do kędzierzawych; obustronnie mniej lub bardziej gęsto owłosione z przewagą włosków wiązkowych. Przylistki nieregularnie ząbkowane; nietrwałe.

Alcea rosea (malwa różowa)
3D
rurka pręcikowa
Kwiaty duże, 6-10 cm średnicy, wyrastają po 1(-3) w pachwinach liści; szypułki przeważnie do 20 mm długości, gęsto pokryte włoskami gwiazdkowatymi. Z uwagi na proporce wymiarów kwiatów i szypułek ten groniasty kwiatostan sprawia wrażenie kłosa.

Kieliszek z 6-8 listków, zrosłych do połowy, jajowatych lub podługowato jajowatych, 15-20 mm długości, gęsto pokrytych włoskami wiązkowymi, sięga do 1/2-2/3 długości działek.

Kielich o pięciu działkach zrosłych w 1/3, ząbki trójkątnie jajowate, ok. 30 mm długości, gęsto pokryty włoskami wiązkowymi.

Płatki trójkątne, słabo wykrojone, w zależności od kultywaru różnie zabarwione (różowe, czerwone, czerwonofioletowe, ciemne brązowopurpurowe sprawiające wrażenie czarnych), także formy mniej lub bardziej pełnokwiatowe; duże, 5-6 cm długości i ± takiej samej szerokości, paznokieć gęsto owłosiony.

Alcea rosea (malwa różowa)
3D
nasiona
Rurka pręcikowa tej samej barwy co korona, naga, pięciograniasta. Znamiona słupka fioletowe.

Rozłupnia 17-23 mm średnicy, z 20-40 rozłupkami; stylopodium stożkowate, u nasady 6-7 mm średnicy. Rozłupki nerkowate, ok. 6 mm wysokości i długości, na krawędziach oskrzydlone bez ząbków, boczne powierzchnie żebrowane, krótko owłosione, dojrzałe rozłupki jasne, żółtobrązowe do szarobrązowych.

Nasiona nerkowate, 3.5 mm wysokości i szerokości, czarne.

Kwitnienie od lipca do września.

występowanie

Takson uprawiany. [491]
ekologiczne liczby wskaźnikowe Alcea rosea (malwa różowa)
Szczególnie dawniej była to bardzo popularna bylina ozdobna. W uprawie znajduje się przynajmniej od kilkuset lat, dawniej chętnie sadzona na przypłociach.

Czasem (przejściowo) dziczejąca w okolicach ogrodów.

Ponieważ gatunek nie jest znany ze stanowisk naturalnych, przypuszcza się, że pochodzi od uprawianego mieszańca malwa pomarszczona (Alcea rugosa) i Alcea setosa (lub innych gatunków).

Alcea ficifolia L.
malwa figolistna

takson uprawiany, nie ujęty w czekliście[491]
Alcea ficifolia (malwa figolistna)
Alcea ficifolia
Przyjmuje się, że odmiany o żółtej barwie płatków są mieszańcami malwy różowej (Alcea rosea). Te o dodatkowo głęboko rozciętych liściach ujmuje się często pod nazwą malwa figolistna (Alcea ficifolia).

wybrane okazy · selected collections

#4
12 07 13 - 2
leg. Marek Snowarski
/ogród, Wrocław/
#22 #14 3D
11 09 24 - 1
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
#3
js.060702-1
leg. Jacek Soboń
/Szklary k. Ząbkowic Sl./
#3
bl.051000-6
leg. Barbara Łotocka
/Dawidy/
#5
12 08 13 - 5
leg. Marek Snowarski
/Świnoujście/
#8
12 00 00 - K38_12
leg. Marek Snowarski
/ogród/
/cv. Majorette/
#4
13 00 00 - K139_13
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Summer Carnival (jednorocz.../
#1
13 00 00 - B41_12
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
/cv. Chaters/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Alcea rosea (malwa różowa)
Płatki ciemno zabarwionych odmian (np. ciemno brązowopurpurowej cv. Nigra — „malwa czarna”) używano dawniej do barwienie wina, likierów, produktów spożywczych, także do farbowania skóry, wełny, jedwabiu. Także w dawnej medycynie używano Malvae arboreae flos (kwiaty malwy czarnej [z kielichami i kieliszkami]) i Malvae arboreae corolla (korona kwiatowa malwy czarnej) jako składnik mieszanek ziołowych.
🌱
Alcea rosea (malwa różowa)
Krótkotrwała bylina, standardowo uprawiana jako kwiat dwuletni. W drugim i kolejnych latach uprawy tworzy wysokie (1-3 m) kwiatostany z dużymi kwiatami.

Walor ozdobny stanowią kwiaty; kwitnie od lipca do końca sezonu wegetacji. W uprawie znajdują się liczne odmiany różniące się barwą kwiatów: od białych, przez żółte, różne odcienie różu i czerwieni, po purpurowe i fioletowe, także bardzo ciemne odcienie, niemal czarne. Obok kwiatów prostych, są też odmiany o kwiatach mniej lub bardziej pełnych lub o postrzępionych płatkach. Krótsze ale gęste kwiatostany z pełnymi kwiatami ma grupa odmian Chatera.

Stosuje się w grupach, na rabatach, jako okazałe rośliny w charakterze soliterów. Z uwagi na to, że wysokie pędy kwiatostanowe są narażone na pokładanie przez wiatr (czasem trzeba je palikować), sprawdzają się przy oparciach w rodzaju płotu lub w miejscach osłoniętych, przy ścianach. Konieczny element ogrodów o charakterze wiejskim (rustykalnym). Szpalery z malwy mogą osłaniać mniej atrakcyjne części ogrodu.

💠 rabata bylinowa • ⁂ pojedynczo lub po kilka w grupie (soliter) • ▩ grupa/płat • na osłonę z kwiatów (żywopłot jednoroczny)
wysokość: 1 – 3 m • szerokość: 50 – 80 cm
kwitnienie: od lipca do października

wymagania i uprawa

Alcea rosea (malwa różowa)
pokrój
Alcea rosea (malwa różowa)
Alcea rosea (malwa różowa)
🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ciepłe • osłonięte (przed wiatrami)
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • nie znosi przesuszania • nie znosi gleby podmokłej
☷ gleba: przepuszczalna • żyzna • przeciętna ogrodowa • odczyn zbliżony do obojętnego
❄️ zimowanie: wskazane lekkie okrycie
Stanowisko słoneczne, ciepłe. Wymaga gleb głębokich i żyznych. Nie znosi gleb podmokłych, najlepiej rozwija się na dostatecznie lecz umiarkowanie wilgotnych, w razie suszy wymaga podlewania.

Standardowe odmiany uprawia się w cyklu dwuletnim. Nasiona są dość duże (100-200 szt./g) wysiewa się od końca maja do lipca. Siewki z 2-3 liśćmi pikuje się do doniczek torfowych lub od razu sadzi się na miejsca stałe. Można też w pierwszym roku uprawiać je na rabacie zapasowej (rozstawa 15-25 cm) a na miejsce stałe przesadzić z dużą bryłą ziemi (ma palowy system korzeniowy) jesienią lub na wiosną roku kolejnego. Docelowa rozstawa co 50-80 cm.

Istnieją odmiany określane jako „malwa roczna” np. pełnokwiatowe, różnobarwne grupy odmian , czy . Przy uprawie z rozsady kwitną w tym samym roku. Odmiany jednoroczne na rozsadę wysiewa się w marcu lub na początku kwietnia. Do gruntu wysadza się po majowych przymrozkach, w rozstawie co 50-60 cm. Rośliny osiągają 60-70 cm wysokości i kwitną od lipca do końca sezonu wegetacji. Pozostawione na rabacie zakwitną też w kolejnym roku.

Możliwe jest też rozmnażanie przez sadzonki pędowe wyłamywane „z piętką”, nadają się do tego krótkie pędy odchodzące przy nasadzie pędów głównych.

Rośliny są stosunkowo często porażane przez rdzę malwy.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie:

4 – 8 szt./m2 • rozstawa: 50 – 80 × 20 – 30 cm
wysiew nasion do gruntu [odmiany jednoroczne kwiecień-początek maja, dwuletnie koniec maja-lipiec]
wysiew nasion na rozsadę [dla cyklu dwuletniego wysiew koniec maja-lipiec; dla jednorocznych marzec-początek kwietnia]
przez podział
przez sadzonki pędowe odrywane [z piętką, krótkie pędy u nasady pędów głównych]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#14) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany — kwiaty pojedyncze lub pełnokwiatowe, róże barwy kwiatów, biała, ciemnofioletowa aż czarna, czerwonopurpurowa, różowa, bladożółta
‘(pełnokwiatowa mix)’ — w różnych kolorach m.in. białym, żółtym, łososiowym
‘Chater's’ — grupa odmian pełnokwiatowych różnej barwy
‘Chater's Chestnut-Brown’
‘Chater's Double Apricot’ — kwiaty pełne, łososioworóżowe
‘Chater's Double Purple’
‘Chater's Double Rosea’ (plena Chaters Rosa)
‘Chater's Double White’ — kwiaty pełne, białe
‘Chater's Double Yellow’ (plena Chaters Gelb) — kwiaty pełne, biało-żółte
‘Chater's Pink’ — kwiaty pełne, różowe
‘Chater's Red’ — kwiaty pełne, czerwone
‘Majorette mix fl.pl.’ — jednoroczna
‘malwa czarna’ (Nigra, var. nigra)
Nigra (‘malwa czarna’, var. nigra)
plena Chaters Gelb (‘Chater's Double Yellow’) — kwiaty pełne, biało-żółte
plena Chaters Rosa (‘Chater's Double Rosea’)
‘Summer Carnival’
var. nigra (‘malwa czarna’, Nigra)
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

moim zdaniem

Koniecznie w każdym ogrodzie w stylu „swojskopolskim” i w ogrodzie naturalistycznym.
Alcea rosea (malwa różowa)
odważne zderzenie nowoczesnego hotelu ze szpalerem „malw”
Alcea rosea (malwa różowa)
cv. Majorette
Jest to co prawda krótkowieczna bylina, standardowo powinna być traktowana jak roślina dwuletnia. Jednak, o ile z sensem obrabiać ziemię wokół i nawozić, to można niekłopotliwie utrzymywać ją w jednym miejscu prawie w nieskończoność — odnawiając czy to z odrostów, czy to z siewek z samosiewu.

Odmiany pełnokwiatowe (w mojej ocenie) są mniej ładne — to dość nieudolna imitacja róży. Kwiaty proste lub półpełne, z widocznym pręcikowiem i słupkowiem charakterystycznym dla malwowatych, mają zdecydowanie więcej uroku. Szczególnie dobrze wyglądają odmiany o nieco pełniejszych kwiatach lub bardziej marszczonych, czy strzępiastych płatkach.

Pewną wadą typowych form malw są bardzo długie pędy kwiatostanowe, mają tendencje do wywracania się, nadają też dość nieporządny, dziki wygląd. To jednak jest też i zaletą, gdy celem jest naturalistyczny wygląd ogrodu.

W 2012r. uprawiałem z samodzielnie przygotowanej rozsady z nasion „malwę roczną” odmianę ;. Rzeczywiście zakwitła tego samego roku i to dość szybko bo już w drugiej połowie lipca. Rośliny niewysokie, rzędu 60-80 cm, ale z wieloma pędami kwiatostanowymi. Kwitła do przymrozków.

literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji