Acer negundo (klon jesionolistny)
korona; fragment korony osobnika żeńskiego z widocznym ulistnieniem i owocostanami; widoczne niebieskawe zabarwienie młodych pędów. Kraków; Wola Duchacka Zachód; zieleń osiedlowa
Acer negundo (klon jesionolistny)
liść; pojedynczy liść złożony widziany z góry; Kraków; Wola Duchacka Zachód; zieleń osiedlowa
Acer negundo (klon jesionolistny)
kwiatostany żeńskie z zawiązanymi owocami
Acer negundo (klon jesionolistny)
przekwitłe kwiatostany męskie
Acer negundo (klon jesionolistny)
owocostan; fragment korony z licznymi owocostanami; Kraków; Dolina Wilgi - hałdy Solvaju
Acer negundo (klon jesionolistny)
XL,3D
owoc
Acer negundo (klon jesionolistny)
pęd; szczytowy odcinek pędu z widocznymi kwiatostanami męskimi
Acer negundo (klon jesionolistny)
Acer negundo (klon jesionolistny)
kwiatostan; w pełni rozwinięty żeński kwiatostan z widocznymi kremowo żółtymi szyjkami słupków
Acer negundo (klon jesionolistny)
Acer negundo (klon jesionolistny)
XL
Acer negundo (klon jesionolistny)
XL
Acer negundo (klon jesionolistny)
XL
Acer negundo (klon jesionolistny)
Acer negundo (klon jesionolistny)
Drzewo dwupienne, do 20 m wysokości. Korona nieregularna, szeroka, luźna, gałązki często zwieszone; pień niski lub jest ich kilka. Kora podłużnie spękana; brązowa do szarej.

Pędy roczne nagie, zielone, z szaroniebieskim nalotem woskowym, lśniące. Pąki jajowate do półkulistych, szare, 3-8 mm długości, z omszonymi łuskami.

Liście nieparzystopierzastozłożone, z 1-2 (3) parami listków. Listki bywają 2-3-klapowe, zwłaszcza szczytowy. Jesienią bladożółte.

Kwiatostany zwieszone, żeńskie groniaste, męskie w formie zwartej wiechy. Kwiaty bez płatków korony. Męskie na długich szypułach, do 6 cm; pręcików 4-6, z długimi nitkami. Żeńskie kwiaty na szypułkach 6-8 mm długości. Owoce ustawione względem siebie pod kątem <45°; skrzydełko owocu zagięte na szczycie ku sobie; szypułka owocu 2 (3) cm długości.

Kwitnie przed listnieniem, w marcu-kwietnie. Owoce dojrzewają we wrześniu i często utrzymują się na drzewie do wiosny.

występowanie

antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
wystepowanie - Acer negundo (klon jesionolistny)
Acer negundo (klon jesionolistny)
owocostan; fragment korony z dojrzałymi owocami (skrzydlakami); Kraków; Dolina Wilgi - hałdy Solvaju
Acer negundo (klon jesionolistny)
grupa; widziana z boku grupa kilku osobników męskich i żeńskich; Kraków; Wola Duchacka Zachód; zieleń osiedlowa
Acer negundo (klon jesionolistny)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Acer negundo (klon jesionolistny)
Drzewo pochodzi z Ameryki Północnej. Rośnie szybko i jest krótkowieczne.

Częsty w Polsce; ekspansywne drzewo o charakterze inwazyjnym. Gatunek sadzony (liczne odmiany o ozdobnych liściach) ale i często zdziczały. Jest już w zasadzie zadomowiony w dolinach rzek i na terenach ruderalnych; na glebach bardzo suchych do wilgotnych, także na glebach słabych. Odporny na mrozy i suszę.

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

Inwazyjność i/lub kategorie obcego elementu flory /Tokarska-Guzik et al. (2012) [234]/:
• zadomowiony, inwazyjny
• inwazyjny w skali kraju
kenofit
• Pochodzenie: Ameryka Północna (wschód).
• Czas przybycia na teren Polski: 1808r. (introdukcja); 1899r. (1873r.?)
Kategoria inwazyjności: IV (najwyższa) 17pkt.: gatunek o bardzo dużym wpływie w Polsce — znana jest zarówno duża liczba stanowisk i duża liczebność na nich; zwiększa się liczba stanowisk lub zajmowany obszar
• Zagrożenia: ekologiczne (bardzo istotne)
• Zasięg krajowy (występuje na przeważającym obszarze Polski)
• Populacje: występują na całym terenie Polski, przeważnie z dużą liczbą osobników, tworząc rozległe łany
• Dynamika: szybko zwiększa liczbę stanowisk
• Kolonizuje siedliska/zbiorowiska: przede wszystkim częściowo przeobrażone lub o charakterze naturalnym
• Wnika do siedlisk/zbiorowisk: antropogenicznych · częściowo przeobrażonych · o charakterze naturalnym.
• Główne typy siedlisk będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, do których wnika:
· 6210 — murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis); priorytetowe "gdy występują na nich ważne stanowiska storczyków"
· 91E0 (szczególnie) — łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe)
· 91F0 — łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum)

• Zagrożenie dla różnorodności biologicznej w przypadku zadomowienia na obszarach cennych przyrodniczo:
- gdzie stwarza zagrożenie: Doliny rzeczne, siedliska lasów łęgowych, siedliska antropogenicznie zaburzone, obszary chronione.
- powód uprawy: Dawniej często stosowane drzewo ozdobne. Niewymagające, szybko rosnące, odporne na suszę i mróz.
- przypadki spontanicznego rozprzestrzeniania się: Rozprzestrzenia się od dawna i często w całym kraju; szczególnie w dolinach rzek i na siedliskach ruderalnych.
- zalecenia: Zaniechanie uprawy w miejscach zagrożonych ekspansją tego gatunku.

wybrane okazy · selected collections

#6
js.050318-10
leg. Jacek Soboń
/Pogorze Kaczawskie, okolice Wlenia /
#5
jmak.09_3_1
leg. Jarosław Makowski
/Niemcy Freiburg/
#26
bl.Acr6
leg. Barbara Łotocka
#5 #3 3D
11 09 22 - 2
leg. Marek Snowarski
/Wrocław, Nowy Dwór/
#2
bl.030422-1
leg. Barbara Łotocka
/Warszawa, Ursynów/
#3
bl.120415-1
leg. Barbara Łotocka
/Warszawa, Grochów/
#21 #3 3D
11 11 06 - 11
leg. Marek Snowarski
/Park Grabiszyński, Wrocław/
#37
wm.3
leg. Waldemar i Maria Mazur
#46
wm.150626-1
leg. Waldemar i Maria Mazur
#5
wm.160402-1
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; Kurdwanów [hałdy Solvaju]/
#9
wm.160407-1
leg. Waldemar i Maria Mazur, det. Waldemar Mazur
/Kraków; Bonarka [glinianki]/
#6
jmak.200412-1
leg. Jarosław Makowski

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Acer negundo (klon jesionolistny)
🌱
Drzewo a Ameryki Północnej, gdzie rośnie na szerokim obszarze, poza skrajną północą, głównie w dolinach rzek i nad wodami. Korona nisko osadzona, szeroka, nieregularna; pień często niski i krzywy, czasem kilka pni. Gałęzie starszych drzew zwisające, a nawet pokładające się na ziemi. Rosnące swobodnie wygląda malowniczo.

Zaleca się użycie w parkach, soliterowo. Jesienne przebarwienie liści żółte. Kwitnie wcześnie, przed rozwojem liści, w marcu-kwietniu. Drzewa dwupienne. U egzemplarzy męskich pylniki w początkowej fazie rozwoju intensywnie czerwone.

Stosowane także jako drzewo na terenach rekultywowanych i przemysłowych. Wykorzystuje się jego niskie wymagania glebowe i wodne, szybki wzrost i krótkowieczność (drzewo przedplonowe).

Wadą jest kruchość gałęzi i konarów, często łamanych przez wiatr lub okiść śniegową. Problemem jest też ekspansywność, zachwaszczanie otoczenia przez licznie kiełkujące nasiona.

⁂ pojedynczo lub po kilka w grupie (soliter) • ▩ grupa/płat
🌳 drzewa liściaste • liście sezonowe
👌 uprawa łatwa • 🌿 ozdobne liście • atrakcyjne przebarwienie liści jesienią
wysokość: 10 – 15 (25) m • szerokość: 8 – 12 m
kwitnienie: od marca do kwietnia • owocowanie: od września do grudnia

wymagania i uprawa

🌸
🔆 miejsce:  słoneczne • ↭ ekspansywne
💧 woda: gleba przeciętnie wilgotna (świeża) • znosi suszę
☷ gleba: niskie wymagania • przeciętna ogrodowa • uboga • odczyn zbliżony do obojętnego
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 4

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — umiarkowane słońce • woda — gleba przeciętnie wilgotna lub gleba wilgotna • próchnica — gleba mineralna, uboga w humus lub gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba lekka, piaszczysta lub gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże umiarkowanie żyzne lub podłoże żyzne

Niskie wymagania glebowe i wodne. Rośnie dobrze na glebach słabych, piaszczystych i wybitnie dobrze znosi suszę. Jest jednak na takich siedliskach krótkowieczne. Zupełnie mrozoodporne.

Nie należy prowadzić w formie szczepionej, piennej, bo z racji kruchości szczepione gałęzie łatwiej wyłamują się.

Egzemplarze żeńskie, przy braku zapylających męskich, także tworzą normalnie wykształcone owoce skrzydlaki, ale bez rozwiniętego nasienia.

🌱 Sadzenie, wysiew, rozmnażanie (główna/preferowana metoda):

z nasion [nie wymagają stratyfikacji; wysiewa się po zbiorze, październik-listopada, lub przechowuje na sucho i wysiewa do gruntu w marcu-kwietniu]
przez szczepienie [odmiany na gatunku; okulizacja śpiącym oczkiem, od końca czerwca do połowy sierpnia]

🌱 🌸

odmiany uprawne (#10) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

‘Auratum’ — młode przyrosty żółtopomarańczowe, liście złotożółte do początku lata u drzew w pełnym słońcu; silnie rosnąca; pędy zielone, nagie, bez woskowego nalotu
‘Aureomarginatum’ — liście szeroko, nieregularnie żółto obrzeżone
‘Aureovariegatum’ — liście ciemnozielone, nieregularnie, żółto obrzeżone
‘Flamingo’ — liście mniejsze, listki nieregularnie ząbkowane, przy brzegach odbarwione kremoworóżowo potem biało, rozwijające się liście jasnoróżowe z niedużymi zielonymi plamami; 5-7 m wysokości i 4-6 m szerokości jako niskie drzewo lub częściej wysoki krzew; szybkorosnąca; pędy nagie, zielone, sino owoszczone
‘Kelly's Gold’ — liście złotożółte
‘Odessanum’ — silnie rosnąca; liście początkowo brązowe lub pomarańczowe, potem złocistożółte (takie w pełnym słońcu), latem zieleniejące; klon żeński; pędy zielone, młode gęsto, białawo owłosione, widocznymi pod lupą bardzo krótkimi włoskami
‘Sensation’ — młode liście różowoczerwone; jesienią różowoczerwone
‘Tadeusz Szymanowski’ — liście duże, listki głęboko powcinane (dzielne i sieczne), podobne do tych u Paeonia suffruticosa
‘Variegatum’ — liście szeroko, nieregularnie biało obrzeżone, najmłodsze na brzegu różowe, niektóre całkiem białe lub rewersyjne całej zielone; pędy zielone z woskowym nalotem; klon żeński; odmiana słabo rosnąca i krótkowieczna (po 20-30 latach, wyradza się i zasycha)
‘Winter Lightening’ — kora złotożółta, szczególnie wyraźnie zimą
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Acer negundo L. [🔉 a·cer *]Negundo aceroides Moench [🔉 *o·i·des] · Negundo fraxinifolium Nutt.(pl) klon jesionolistny · jesioklon
Acer, -is (lat., subst., n) — starorzymska nazwa klonu
-form-(is,is,e); -oid-e-(us,a,um); -morphus (suff.) — przyrostki nadające znaczenie -postaciowy, -kształtny;
· końcówka -form- (lat. forma - kształt, postać), a dla wyrazów z greki końcówka -oid- (gr. eidos ειδος - rodzaj, postać), dodawana do rdzenia rzeczowników tworzy przymiotnik oznaczający "posiadanie podobnej formy, kształtu, wyglądu, charakteru" np. fili‑form-is (nitkowaty), pyri-form-is (gruszowaty), disc-oid-eus (dyskowaty);
· tego rodzaju znaczenie daje też grecki przyrostek -morf- z gr. μορφη (wygląd, kształt, postać)
· daje ten sam efekt słowotwórczy co człon ‑at‑, np. pectin-at-us, czasem obie cząstki słowotwórcze są łączone w jednym wyrazie, np. pectin‑at‑i‑form-is (grzebieniasty, grzebieniokształtny); to samo lub podobne znaczenie przymiotników uzyskuje się końcówkami -(al/ar/os/at/ic)-
· np. jajowaty - ovatus = ovalis = oviformis = ovoideus
-foliūs, -a, -um; -foliatūs, -a, -um (lat., subst., n) — przyrostek od folium, -i n. (liść); częsty drugi człon w przymiotnikach złożonych -folius,-a,-um ("-listny"); częsty w epitetach gatunków np. angustifolius (wąskolistny), cordifolia (sercolistna), alternifolium (różnolistne), ilicifolius (o liściach jak dąb ostrolistny) lub unifolius (jednolistny)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji