Sorbus aucuparia
Sorbus aucuparia
kora
Sorbus aucuparia
liście
Sorbus aucuparia
Sorbus aucuparia
pokrój w stanie ulistnionym, z owocami
Sorbus aucuparia
Sorbus aucuparia Pink Veil
cv. Pink Veil

opis

cechy diagnostyczne w kluczu:Sorbus (jarząb)kl 4685
Sorbus aucuparia (jarząb pospolity)
owocostan
Sorbus aucuparia
liść
Krzew lub drzewo do 15 m wysokości.

Korona zaokrąglona lub jajowata, luźna.

Kora gładka, szara, jasna, z wiekiem pęka podłużnie.

Powierzchnia_młodych_gałązek silnie owłosiona, z wiekiem gałązki prawie nagie; szare lub czerwonawobrązowe.

Pączki &plumns: owłosione lub kutnerowate, rzadko nagie lub owłosione jedynie na szczycie.

Liście nieparzysto pierzaste z (4) 5-8 (9) parami siedzących listków, te lancetowato wydłużone, nieco niesymetryczne; szczytowy listek krótszy, jajowaty, na ogonku. Blaszki wszystkich listków ostro piłkowane z wyjątkiem okolic nasady listka. Stopień piłkowania brzegu listków jest zmienny, czasem zaczyna się od połowy listka, czasem listek jest piłowany jedynie na szczycie.

Powierzchnia_listków w młodości silnie owłosiona, z wierzchu szybko mniej lub bardziej łysieją, stają się ciemnozielone, spód listków dłużej owłosiony, szarozielony. Stopień owłosienia jest zmienny u tego gatunku. jarząb pospolity górski (Sorbus aucuparia ssp. glabrata) ma bardzo rzadkie, niekutnerowate owłosienie.

Ogonek i osadka liścia rynienkowata, owłosiona, z gruczołkami po górnej stronie miejsca przyczepienia listków

Kwiatostan typu podbaldach, szeroki, wzniesiony, licznokwiatowy; gałązki kwiatostanu pokryte ± gęstym kutnerem.

Korona kwiatowa o białych płatkach. Płatki okrągławe do szeroko jajowatych, z krótkim paznokciem; 2-5 mm długości, blisko swojej podstawy, na górnej stronie, owłosione.

Pręcików 20, prawie równej długości jak płatki.

Szyjki słupka 3, rzadziej 2 lub 5, wolne, w dole owłosione.

Owoce prawie kuliste, jaskrawoczerwone, 8-10 mm średnicy. W smaku owoc cierpki, niejadalny na surowo lub jadany w niewielkich ilościach po przemrożeniu, kiedy zanika cierpki smak. Użytkowane w formie przetworzonej jako dodatki do soków, dżemów, jako nalewki. Owoce u niektórych odmian uprawnych pozbawione cierpkości.

Wielkość kwiatów, owoców i barwa owoców jest zmienna u tego gatunku.

Nasiona po 3 w owocu, wydłużone, zaostrzone, czerwonawe.

Kwitnie w maju. Owoce wybarwiają się w lipcu, a dojrzewają od sierpnia do września i utrzymują się na drzewach do początku zimy.

występowanie

Takson rodzimy lub trwale zadomowiony. [491]
wystepowanie - Sorbus aucuparia (jarząb pospolity)
ekologiczne liczby wskaźnikowe Sorbus aucuparia (jarząb pospolity)
Pospolicie na terenie całego kraju. Lasy, zarośla, miedze.
Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:
space_elw
Gatunek wyróżniający (D.) dla:
space_elw

Różne parametry ekologiczne, z objaśnieniem - opisowym rozwinięciem tekstowym, są podane tekstem po zalogowaniu.

wybrane okazy · selected collections

#14
bl.040227-1
leg. Barbara Łotocka
#4
js.050313-6
leg. Jacek Soboń
/okolice Wlenia, Pogórze Kaczawskie/

właściwości i zastosowanie

wymagania uprawowe Sorbus aucuparia (jarząb pospolity)
🌱
Stosowany powszechnie w zieleni miejskiej i zadrzewieniach krajobrazowych. Dekoracyjne są owoce, utrzymujące się do początku zimy i jesienne przebarwienie liści w tonacjach pomarańczowo-brązowych. Owoce, zwłaszcza odmian mniej gorzkich, mogą być używane w przetworach.

W ziołolecznictwie (nie ma w farmakopei) używa się Sorbi flos (kwiat jarzębiny) jako środek moczopędny i rozwalniający oraz Sorbi fructus (owoc jarzębiny).

🌳 drzewa liściaste • liście sezonowe
🌺 ozdobne kwiaty • atrakcyjne przebarwienie liści jesienią • ozdobne owoce • roślina lecznicza

wymagania i uprawa

🌸
❄️ zimowanie: strefa mrozoodporności 3

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — półcień • woda — gleba przeciętnie wilgotna lub gleba wilgotna • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • ciepło — miejsce umiarkowanie zimne lub miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe • zwięzłość — gleba lekka, piaszczysta lub gleba średnio zwięzła • żyzność — podłoże umiarkowanie żyzne

Ma niewielkie wymagania glebowe, rośnie na glebach suchych (nawet na piaskach - stosowany do ich utrwalania) jak i na wilgotnych, na kwaśnych i wapiennych. Znosi zacienienie, może być stosowany w podszycie. Odmiany takie jak: o "słodkich" owocach; o kolumnowej, wąskiej koronie "Fastigata"; o zwisających gałązkach i szerokiej, nieregularnej koronie "Pendula".

🌱 🌸

odmiany uprawne (#15) ⇒ analiza dostępności roślin i nasion

bez odmiany
‘Asplenifolia’
‘Autumn Spire’ — kolumnowa; owoce złocistożółte
‘Beissneri’ — kora pomarańczowa; liście brzegiem nieco strzępiaste
‘Dirkenii’ — liście złotożółte
‘Edulis’
‘Fastigiata’ — wąskostożkowata; liście ciemne, pomarszczone
‘Fingerprint’ — wąskokolumnowa, silnie rosnąca; owoce czerwone
‘Konzentra’ — owoce matowe czerwone, duże, jadalne; wysoka zawartość witaminy C
‘Pendula’ — pokrój płaczący, gałęzie łukowato przewieszone i zwieszone do ziemi, powyginane
‘Pendula Variegata’ — forma o zwisających gałęziach; liście żółto plamiste
‘Pink Veil’
‘Rosina Aurea’ — liście żółte lub żółto plamiste; owoce duże, jadalne
‘Sheerwater Seedling’
‘Xanthocarpa’
symbolami ◼ ◕ ◑ ◔ ○ ▫ pokazano częstość występowania odmiany w ofercie handlowej, od najwyższej do najniższej; nazwy na żółtym tle są linkowane do własnej strony odmiany

ten gatunek tworzy mieszańce:

drugi rodzic ⇒
Sorbus americana
jarząb amerykański
mieszaniec ⇒
Sorbus ×splendida
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji