Filipendula ulmaria (L.) Maxim. [🔉 fi·li·pen·du·la *]

Bylina o grubym, zdrewniałym, poziomym kłączu. Korzenie cienkie, bez bulwiastych zgrubień.

Pędy prosto wzniesione, ulistnione, nierozgałęzione lub w górze niezbyt obficie rozgałęzione, 50-150 (200) cm wysokości. Łodyga słabo kanciasta, naga lub (zwłaszcza w górnej części i w kwiatostanie) krócej lub dłużej owłosiona. Ziele rozcierane ma charakterystyczny zapach aldehydu salicylowego, przypominający gorzkie migdały.

Ziele rozcierane ma charakterystyczny zapach aldehydu salicylowego, przypominający gorzkie migdały.

Liście nieparzystoprzerywanopierzaste, ze szczytowym odcinkiem największym, szerokim, dłoniasto 3 lub 5-klapowym poza tym podobnych do dużych par listków których jest (1) 2 do 5; listki siedzące, jajowatolancetowate na szczycie zaostrzone; (2) 3-8 (10) cm długości, 1-4 (4.5) szerokości; brzegiem mniej lub bardziej wyraźnie podwójnie piłkowane. Liście odziomkowe w różyczce, te oraz dolne łodygowe długoogonkowe, nieraz bardzo duże, do 25 cm długości; wyższe liście łodygowe krótkoogonkowe i z mniejszą liczbą par listków. Pomiędzy głównymi parami listków, podobne znacznie mniejsze, mniej lub bardziej zredukowane, pary siedzących listków, długości (1) 2-15 (25) mm.

Pomiędzy głównymi parami listków, podobne znacznie mniejsze, mniej lub bardziej zredukowane, pary siedzących listków, długości (1) 2-15 (25) mm.

Przylistki u nasady ogonka liściowego, mniej niż połową długości przyrośnięte do ogonka, nerkowate do okrągławych, brzegiem ząbkowane. Wszystkie liście brzegiem nierówno piłkowane do podwójnie piłkowanych.

Kwiatostan duży, licznokwiatowy, w zarysie lejkowaty podbaldach (w rodzaju rozrzutki), zwykle wyższy niż szerszy i stosunkowo luźny.

Kwiaty o bardzo silnym, słodkim, duszącym zapachu; pyłkodajne, bez nektaru; część kwiatów siedząca część na długich szypułkach; 5 (6)-krotne. Płatków i działek 4-6. Działki trójkątniejajowate, ok. 1 mm długości, po kwitnięciu odgięte w dół, 2-2.5 × krótsze od płatków. Płatki żółtawobiałe, odwrotniejajowate, 2-4 (5) mm długości, z krótkich paznokciem. Pręciki 1.5-2 × dłuższe od płatków. Pylniki 0.3-0.5 mm długości. Słupków 5-10, nagich. Zalążnie śrubowato skręcone, 2-2.5 (3) mm długości, nagie, rzadko ± oprószone.

Owoce jednonasienne, śrubowato skręcone, nagie.

Kwitnienie od czerwca do sierpnia (września).Bylina o grubym, zdrewniałym, poziomym kłączu. Korzenie cienkie, bez bulwiastych zgrubień.

Ziele rozcierane ma charakterystyczny zapach aldehydu salicylowego, przypominający gorzkie migdały.

Pomiędzy głównymi parami listków, podobne znacznie mniejsze, mniej lub bardziej zredukowane, pary siedzących listków, długości (1) 2-15 (25) mm.

Kwiatostan duży, licznokwiatowy, w zarysie lejkowaty podbaldach (w rodzaju rozrzutki), zwykle wyższy niż szerszy i stosunkowo luźny.

Kwiaty o bardzo silnym, słodkim, duszącym zapachu; pyłkodajne, bez nektaru; część kwiatów siedząca część na długich szypułkach; 5 (6)-krotne. Płatków i działek 4-6. Działki trójkątniejajowate, ok. 1 mm długości, po kwitnięciu odgięte w dół, 2-2.5 × krótsze od płatków. Płatki żółtawobiałe, odwrotniejajowate, 2-4 (5) mm długości, z krótkich paznokciem. Pręciki 1.5-2 × dłuższe od płatków. Pylniki 0.3-0.5 mm długości. Słupków 5-10, nagich. Zalążnie śrubowato skręcone, 2-2.5 (3) mm długości, nagie, rzadko ± oprószone.

Liście, jak i inne części rośliny różnią się przede wszystkim stopniem owłosienia, co jest podstawą do wyróżniania odmian pomiędzy którymi są jednak formy przejściowe.Liście, jak i inne części rośliny różnią się przede wszystkim stopniem owłosienia, co jest podstawą do wyróżniania odmian pomiędzy którymi są jednak formy przejściowe.

F. u. var. denudata (Presl) Beck. ma liście spodem owłosione tylko na nerwach lub wcale. F. u. var. denudata (Presl) Beck. ma liście spodem owłosione tylko na nerwach lub wcale.

Silnie owłosione liście od spodu i górną część łodygi ma F. u. var. nivea (Wallr.) Schinz et Kell.Silnie owłosione liście od spodu i górną część łodygi ma F. u. var. nivea (Wallr.) Schinz et Kell.

Pospolita na terenie całego kraju na niżu i w górach po piętro kosodrzewiny.

Na różnego typu glebach wilgotnych, podmokłe łąki, torfowiska niskie i przejściowe, brzegi wód płynących i stojących, źródliska, olszyny, zarośla wierzbowe.Pospolita na terenie całego kraju na niżu i w górach po piętro kosodrzewiny.

Rodzima bylina z podmokłych. Cechuje się bardzo silnym wzrostem. Do obsadzania brzegów zbiorników wodnych i miejsc trwale podmokłych.Rodzima bylina z podmokłych. Cechuje się bardzo silnym wzrostem. Do obsadzania brzegów zbiorników wodnych i miejsc trwale podmokłych.

W medycynie ma zastosowanie Filipendulae ulmariae herba (ziele wiązówki) — całe lub pocięte, wysuszone kwitnące szczyty pędów. Nie ujęty w farmakopei surowiec to okruszony Flos Ulmariae syn. Flos Spiraeae (kwiat wiązówki). Stosuje się głównie jako środek pomocniczy w chorobach reumatycznych oraz w mieszankach ziołowych przy przeziębieniach.W medycynie ma zastosowanie Filipendulae ulmariae herba (ziele wiązówki) — całe lub pocięte, wysuszone kwitnące szczyty pędów. Nie ujęty w farmakopei surowiec to okruszony Flos Ulmariae syn. Flos Spiraeae (kwiat wiązówki). Stosuje się głównie jako środek pomocniczy w chorobach reumatycznych oraz w mieszankach ziołowych przy przeziębieniach.

Optymalne są stanowiska półcieniste, w trwale podmokłych może rosnąć i w pełnym słońcu.Optymalne są stanowiska półcieniste, w trwale podmokłych może rosnąć i w pełnym słońcu.