Hepatica nobilis (przylaszczka pospolita)

Hepatica nobilis (przylaszczka pospolita) — kwiat - widok z boku

opis

cechy diagnostyczne w kluczu:Ranunculaceae (jaskrowate)kl 582

Charakterystyczne, niebieskie kwiaty pojawiają się wczesną wiosną od marca do kwietnia, pojedynczo na pędzie kwiatostanowym z trzema liściami umieszczonymi tuż pod kwiatem. Liście te imitują działki kielicha. Liście odziomkowe także charakterystyczne, trójklapowe, klapy całobrzegie, jajowate.

Przylaszczka jest słabo trująca, podobnie jak i inni przedstawiciele rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae).

Łacińska nazwa rodzajowa przylaszczki nawiązuje do wątroby (hepatica) z uwagi na podobieństwo kształtu liścia. Na zasadzie magicznego myślenia (sympatia podobieństw, "podobne działa na podobne") była używana w leczeniu schorzeń wątroby.

Bylina kłączowa, kłącze krótkie. Pędy kwiatostanowe 5-15(25)cm wysokości, z jednym kwiatem.

Liście odziomkowe trójklapowe, klapy całobrzegie, jajowate, ich nasada sercowata. Liście zeszłoroczne pozostają zielone przez zimę i są zastępowane nowymi dopiero po przekwitnięciu roślin, pod koniec kwietnia. Liście ciemnozielone o owłosionej, z czasem łysiejącej powierzchni.

Kwiaty pojedynczo na pędzie kwiatostanowym wysokości 8-15(25) cm. Na pędzie trzy liście umieszczonymi tuż pod kwiatem. Liście te imitują działki kielicha - tworzą trwały nibykielich, pozostający i w czasie owocowania. Kwiaty niebieskofioletowe, rzadziej różowe lub ciemnoczerwone, średnicy do 4 cm. Płatków 6-8(10), łatwo odpadają.

Owocem są orzeszki z krótkim dzióbkiem — elajosomem, rozsiewany przez mrówki (myrmekochoria).

Kwitnienie wczesną wiosną od marca do kwietnia, w wyższych położeniach odpowiednio później. Na noc i w czasie chłodnej i pochmurnej pogody kwiaty zamykają się i zwieszają.

występowanie

Do 2014r. podlegała ochronie ścisłej. Obecnie nie jest chroniona.

Dość częsta na niżu, w górach brak. Występuje w cienistych i wilgotnych lasach liściastych i zaroślach na glebach żyznych, umiarkowanie kwaśnych lub zasadowych.

Gatunek charakterystyczny (Ch.) dla:

Ekologiczne liczby wskaźnikowe (Zarzycki et al.) [24]:

wymagania i uprawa

Wymagania (optimum rozwoju/konkurencyjności na naturalnych stanowiskach wg ekologicznych liczb wskaźnikowych): światło — półcień • woda — gleba sucha lub gleba przeciętnie wilgotna • odczyn — gleba o obojętnym pH lub gleba zasadowa, z wapniem • ciepło — miejsce przeciętnie ciepłe lub miejsce wybitnie ciepłe • zwięzłość — gleba średnio zwięzła • próchnica — gleba mineralno-próchnicza, zasobna w humus • żyzność — pomiędzy podłoże umiarkowanie żyzne a podłoże żyzne

zastosowanie i wymagania

Uprawiana w ogrodach, w miejscach cienistych i wilgotnych, pod krzewami lub drzewami, na glebie gliniastej, zasadowej.

Rozmnaża się przez podział wiosną - w maju lub czerwcu, lub pod koniec lata w sierpniu. Można także rozmnażać z nasion wysiewanych zaraz po zbiorze lub zimą, na stale wilgotną ziemię.

Cała roślina słabo trująca. Czynnikiem toksycznym jest protoanemonia, działająca drażniąco na błony śluzowe przewodu pokarmowego, skórę i spojówki. Po spożyciu znacznej ilości rośliny mogą wystąpić objawy nieżytu żołądkowo-jelitowego.

Wysokość: 10-15 cm

Kwitnienie: od marca do kwietnia

Grupa użytkowa:

bylina ogrodowa

słabo trująca

+chcę to +oferuję to