atlas-roslin.pl

Fam. Lamiaceae [🔉 la·mi·a·ce·ē]

jasnotowate, wargowe
Labiatae [🔉 la·bi·a·te]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Kwiaty o koronie wyraźnie grzbiecistej, z jedną lub dwoma wargami.
flora Polski, większość też uprawiana ozdobna lub zioła
... pręciki nie dłuższe od górnej wargi
obce uprawiane ozdobne
przyprawy
objaśnienie skrótów
Origanum majorana (lebiodka majeranek)
▶ Origanum majorana L. (lebiodka majeranek)
majeranek · (potocznie: "majeranek ogrodowy") · syn. Majorana hortensis Moench · takson uprawiany [491]
Molucella laevis (gniazdeczka dzwonkowate)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Molucella laevis L. (gniazdeczka dzwonkowate)
dzwonki irlandzkie · dzwony irlandzkie · (potocznie: "molucella") · takson uprawiany [491]
  Nieczęsto uprawiany jednoroczny kwiat ozdobny.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
warga dolna trójłatkowa
(z) *warga dolna pozornie 5-łatkowa
Ajuga genevensis
Ajuga reptans (dąbrówka rozłogowa)
XL
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· W rurce korony znajduje się pierścień włosków.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
warga dolna pozornie 5-łatkowa
(z) *warga dolna trójłatkowa
Teucrium chamaedrys
Teucrium scordium (ożanka czosnkowa)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rurka korony wewnątrz naga.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
tylko dwa pręciki w pełni rozwinięte
(z) *wszystkie cztery pręciki dobrze rozwinięte
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
3D
Lycopus europaeus
Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona biała purpurowo punktowana, niewiele dłuższa od kielicha.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Lycopus europaeus L. (karbieniec pospolity)
wystepowanie - Lycopus europaeus (karbieniec pospolity)
takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
  Pospolity na niżu i pogórzu. W górach rzadko spotykany. W miejscach podmokłych, w olszynach, na brzegach wód stojących i płynących, zabagnionych, raczej żyznych.
wszystkie cztery pręciki dobrze rozwinięte
(z) *tylko dwa pręciki w pełni rozwinięte
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Liście niepodzielone.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
nibyokółki kwiatowe jednostronne, podsadki dachówkowato zachodzące na siebie
(z) *nibyokółki wszechstronne, podsadki nie zachodzą na siebie dachówkowato
Elsholtzia ciliata (marzymięta grzebieniasta)
Elsholtzia ciliata (marzymięta grzebieniasta)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki dolne znacznie dłuższe od górnych, wszystkie wzniesione. Pylniki złączone ze sobą.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
nibyokółki wszechstronne, podsadki nie zachodzą na siebie dachówkowato
(z) *nibyokółki kwiatowe jednostronne, podsadki dachówkowato zachodzące na siebie
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nibyokółki wszechstronne, podsadki nie zachodzą na siebie dachówkowato.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Kilka pospolitych gatunków flory Polski. Inne gatunki i mieszańce są także uprawiane jako rośliny przyprawowe, lecznicze i ozdobne byliny ogrodowe.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· jeśli prawie promienista to z pięcioma łatkami.
kielich dwuwargowy, całobrzegi, warga górna z wyrostkiem
(z) *kielich ± promienisty lub ± dwuwargowy pięcioma ząbkami lub łatkami
Scutellaria gelericulata
górna warga kielicha kwiatowego z wyrostkiem (tarczką)
Scutellaria galericulata (tarczyca pospolita)
Scutellaria galericulata (tarczyca pospolita)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Górna warga kielicha ma na grzbiecie tarczowaty wyrostek.
kielich ± promienisty lub ± dwuwargowy pięcioma ząbkami lub łatkami
(z) *kielich dwuwargowy, całobrzegi, warga górna z wyrostkiem
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· lub niewyraźnie dwuwargowy z pięcioma ząbkami
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
dwa pręciki płodne
(z) *cztery pręciki płodne
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich dwuwargowy.
liście siedzące, równowąskie, z podwiniętym brzegiem
(z) *przynajmniej dolne liście ogonkowe
Rosmarinus officinalis (rozmaryn lekarski)
▶ Rosmarinus officinalis L. (rozmaryn lekarski)
(potocznie: "rozmaryn") · takson uprawiany, nie ujęty w czekliście [491]
  Krzew ozdobno-przyprawowy z rejonu śródziemnomorskiego. U nas w uprawie doniczkowej z uwagi na niską mrozoodporność.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
kwiatostan wydłużony
(z) *kwiatostan główkowaty
Salvia pratensis (szałwia łąkowa)
Salvia pratensis (szałwia łąkowa)
Salvia pratensis (szałwia łąkowa)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki ± ukryte w górnej wardze korony; każdy z dwóch pręcików, tylko z jednym w pełni wykształconym pylnikiem.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
kwiatostan główkowaty
(z) *kwiatostan wydłużony
Monarda didyma
Monarda didyma (pysznogłówka szkarłatna)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki wystają z korony.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Monarda didyma L. (pysznogłówka szkarłatna)
pysznogłówka dwoista · takson uprawiany [491]
  Uprawiane byliny ozdobne.
cztery pręciki płodne
(z) *dwa pręciki płodne
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich dwuwargowy lub o symetrii promienistej.
pręciki ukryte w _rurce_ korony
(z) *pręciki wystają z _rurki_ korony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
korona żółta, brązowo obrzeżona; ząbki kielicha dłuższe od korony, z ostką
(z) *korona inna; ząbki kielicha krótsze od korony, bez ostki
Sideritis montana (gojnik drobnokwiatowy)
XL
Sideritis montana (gojnik drobnokwiatowy)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ząbki kielicha dłuższe od korony, zakończone ostką.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Sideritis montana L. (gojnik drobnokwiatowy)
wystepowanie - Sideritis montana (gojnik drobnokwiatowy)
syn. Hesiodia montana (L.) Dumort. · efemerofit [491]
  Gatunek z południa Europy. U nas może być przejściowo zawlekany na suchych i ciepłych stanowiskach, żyznych, zasobnych w wapń.
korona inna; ząbki kielicha krótsze od korony, bez ostki
(z) *korona żółta, brązowo obrzeżona; ząbki kielicha dłuższe od korony, z ostką
kwiatostan kłosopodobny
(z) *nibyokółki oddalone od siebie
Lavandula stoechas (lawenda francuska)
Lavandula angustifolia (lawenda wąskolistna)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki drobne, krótsze od kwiatów.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Uprawiane ozdobne półkrzewy (w naszym klimacie). Stosunkowo mało mrozoodporne.
nibyokółki oddalone od siebie
(z) *kwiatostan kłosopodobny
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona biała lub różowa.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
korona biała
(z) *korona różowa
Marrubium vulgare (szanta zwyczajna)
Marrubium vulgare (szanta zwyczajna)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Dolna para pręcików dłuższa od górnej.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Marrubium vulgare L. (szanta zwyczajna)
wystepowanie - Marrubium vulgare (szanta zwyczajna)
antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
korona różowa
(z) *korona biała
Chaiturus marrubiastrum (szczeciogon szantowaty)
XL
Chaiturus marrubiastrum (szczeciogon szantowaty)
XL
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki równej długości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Chaiturus marrubiastrum (L.) Ehrb. (szczeciogon szantowaty)
wystepowanie - Chaiturus marrubiastrum (szczeciogon szantowaty)
syn. Leonurus marrubiastrum L. · takson o niepewnym statusie we fl. PL; być może antropofit [491]
pręciki wystają z _rurki_ korony
(z) *pręciki ukryte w _rurce_ korony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
warga górna 4-łatkowa; pręciki przylegają do wargi dolnej
(z) *warga górna niepodzielona lub 2-łatkowa; pręciki przy wardze górnej
Ocimum basilicum (bazylia pospolita)
Ocimum basilicum (bazylia pospolita)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki przylegają do wargi dolnej.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Ocimum basilicum L. (bazylia pospolita)
bazylia właściwa · bazylia wonna · (potocznie: "bazylia czerwona" · "bazylia czerwonolistna") · takson uprawiany [491]
  Uprawiane, jednoroczne zioło przyprawowe.
warga górna niepodzielona lub 2-łatkowa; pręciki przy wardze górnej
(z) *warga górna 4-łatkowa; pręciki przylegają do wargi dolnej
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki przy wardze górnej.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
u nasady wargi dolnej, po bokach są puste, rożkowate wyrostki
(z) *warga dolna bez różkowatych wyrostków
Galeopsis bifida (poziewnik dwudzielny)
3D
dwa puste wyrostki u nasady wargi dolnej
Galeopsis pubescens (poziewnik miękkowłosy)
Galeopsis speciosa (poziewnik pstry)
XL
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Warga górna korony hełmiasto sklepiona.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
przysadki w jednej płaszczyźnie, dachówkowato zachodzą na siebie
(z) *przysadki nie w jednej płaszczyźnie, nie zachodzą na siebie dachówkowato
Elsholtzia ciliata (marzymięta grzebieniasta)
Elsholtzia stauntonii (marzymięta chińska)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich z 5 prawie równymi ząbkami. Korona 3-4 mm długości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
przysadki nie w jednej płaszczyźnie, nie zachodzą na siebie dachówkowato
(z) *przysadki w jednej płaszczyźnie, dachówkowato zachodzą na siebie
pręciki wystają poza górną wargę korony
(z) *pręciki nie wystają poza górną wargę korony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona tylko słabo dwuwargowa.
kwiatostan bogato rozgałęziony wiechowaty
(z) *kwiatostan nie jest bogato rozgałęziony
Origanum vulgare
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich z pierścieniem włosków w gardzieli, z 5 jednakowymi ząbkami.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Origanum vulgare L. (lebiodka pospolita)
wystepowanie - Origanum vulgare (lebiodka pospolita)
oregano · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
kwiatostan nie jest bogato rozgałęziony
(z) *kwiatostan bogato rozgałęziony wiechowaty
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
okółki wszechstronne
(z) *okółki jednostronne
Thymus serpyllum
Thymus serpyllum
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona jasno lub ciemno różowofioletowa lub biaława.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Niskie, aromatyczne, półkrzewy z drewniejącymi płożącymi się lub podnoszącymi się pędami.
okółki jednostronne
(z) *okółki wszechstronne
Hyssopus officinalis
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Korona niebieska.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Hyssopus officinalis L. (hyzop lekarski)
wystepowanie - Hyssopus officinalis (hyzop lekarski)
antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
  Półkrzew.
pręciki nie wystają poza górną wargę korony
(z) *pręciki wystają poza górną wargę korony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony
korona fioletowoniebieska i okółki oddalone od siebie
(z) *inny zestaw cech
Glechoma hirsuta (bluszczyk kosmaty)
Glechoma hirsuta (bluszczyk kosmaty)
3D
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich 13-15 nerwowy, dwuwargowy.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· jeśli fioletowoniebieska lub niebieska to okółki zbliżone do siebie w formie kłosów pozornych na końcach pędów.
kielich ± promienisty
(z) *kielich wyraźnie dwuwargowy
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
liście do 5 mm szerokości
(z) *liście ponad 5 mm szerokości
Satureja hortensis (cząber ogrodowy)
Satureja hortensis (cząber ogrodowy)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kwiaty drobne, 5-7 (9) mm długości, niebieskawe lub liliowe; łatka środkowa wargi dolnej na szczycie wykrojona.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Uprawiane rośliny przyprawowe.
liście ponad 5 mm szerokości
(z) *liście do 5 mm szerokości
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
dolna warga pozornie jednołatkowa
(z)
Lamium purpureum (jasnota purpurowa)
Lamium album
Lamium purpureum (jasnota purpurowa)
3D
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich dzwonkowaty, z 5 szydlastymi ząbkami. Przykwiatki równowąskie lub szydlaste.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
dolna warga wyraźnie trójłatkowa
(z)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
Galeobdolon luteum (gajowiec żółty)
XL
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Warga dolna korony z trzema prawie równymi, szpiczastymi łatkami; warga górna okazała (8) 10-12 mm długości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
korona nie żółta lub jest jasnożółta
(z) *kwiaty intensywnie żółte
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Boczne łatki wargi dolnej zaokrąglone lub tępe.
tylna (górna) para pręcików dłuższa od przedniej (dolnej)
(z) *tylna (górna) para pręcików krótsza lub równie długa jak przednia (dolna)
środkowa łatka wargi dolnej korony miskowato wklęsła, górna warga płaska
(z) *środkowa łatka wargi dolnej płaska; górna warga przynajmniej słabo wypukła
Nepeta cataria
Nepeta racemosa (kocimiętka groniasta)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ząbki kielicha prawie jednakowe, bez widocznych anastomoz i zgrubień pomiędzy nimi. Rozłupki brodawkowane.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
środkowa łatka wargi dolnej płaska; górna warga przynajmniej słabo wypukła
(z) *środkowa łatka wargi dolnej korony miskowato wklęsła, górna warga płaska
Dracocephalum ruyschiana (pszczelnik wąskolistny)
Dracocephalum ruyschiana (pszczelnik wąskolistny)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Ząbki kielicha z wyraźnymi poprzecznymi anastomozami i zgrubieniami pomiędzy nimi; górne ząbki szersze od pozostałych.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
tylna (górna) para pręcików krótsza lub równie długa jak przednia (dolna)
(z) *tylna (górna) para pręcików dłuższa od przedniej (dolnej)
dolne liście dłoniasto 3-7-dzielne
(z) *liście niepodzielone lub pierzasto
Leonurus cardiaca (serdecznik pospolity)
Leonurus cardiaca
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich 5 (10)-nerwowy i z pięcioma kłującymi szydlastymi ząbkami.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
liście niepodzielone lub pierzasto
(z) *dolne liście dłoniasto 3-7-dzielne
korona 5-7 mm długości
(z) *korona ponad 7 mm długości
Chaiturus marrubiastrum (szczeciogon szantowaty)
XL
Chaiturus marrubiastrum (szczeciogon szantowaty)
XL
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Pręciki równej długości.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Chaiturus marrubiastrum (L.) Ehrb. (szczeciogon szantowaty)
wystepowanie - Chaiturus marrubiastrum (szczeciogon szantowaty)
syn. Leonurus marrubiastrum L. · takson o niepewnym statusie we fl. PL; być może antropofit [491]
korona ponad 7 mm długości
(z) *korona 5-7 mm długości
łodyga z 1-3 parami liści i przyziemną różyczką liściową
(z) *łodyga z przynajmniej czterema parami liści i z/lub bez różyczki liściowej
nibyokółki tworzą końcowy kłos pozorny
(z) *nibyokółki oddalone
Betonica officinalis
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Niełupki nagie.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Betonica officinalis L. (bukwica zwyczajna)
wystepowanie - Betonica officinalis (bukwica zwyczajna)
bukwica lekarska · syn. Stachys officinalis (L.) Trevis. · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
Phlomis tuberosa (żeleźniak bulwiasty)
Phlomis tuberosa (żeleźniak bulwiasty)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Niełupki na końcach krótko owłosione.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
  Uprawiane ozdobne.
łodyga z przynajmniej czterema parami liści i z/lub bez różyczki liściowej
(z) *łodyga z 1-3 parami liści i przyziemną różyczką liściową
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich 5-10-nerwowy.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
nibyokółki luźne z kwiatami na szypułkach
(z) *nibyokółki pozorne z kwiatami ± siedzącymi
Ballota nigra
Ballota nigra (mierznica czarna)
XL
Ballota nigra (mierznica czarna)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nitki pręcików po wypyleniu pozostają proste.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Ballota nigra L. (mierznica czarna)
wystepowanie - Ballota nigra (mierznica czarna)
antropofit zadomowiony we florze Polski [491]
nibyokółki pozorne z kwiatami ± siedzącymi
(z) *nibyokółki luźne z kwiatami na szypułkach
Stachys sylvatica
Stachys palustris (czyściec błotny)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Nitki przednich pręcików po osypaniu pyłki odgięte w dół (na boki).
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
kielich wyraźnie dwuwargowy
(z) *kielich ± promienisty
Melittis melissophyllum
Melittis melissophyllum
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich szeroko dzwonkowaty, bardzo obszerny, dwuwargowy, z 10 mało wyraźnymi anestomozującymi nerwami; górna warga nierówno ząbkowana lub całobrzega; dolna krótsza, zwykle dwułatkowa.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Melittis melissophyllum L. (miodownik melisowaty)
wystepowanie - Melittis melissophyllum (miodownik melisowaty)
miodownik wielkokwiatowy · syn. Melittis grandiflora Sm. emend. Soó · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
korona co najwyżej 25 (30) mm długości
(z) *korona 38-46 mm długości
nibyokółki zbliżone do siebie
(z) *nibyokółki oddalone
Prunella vulgaris
Prunella vulgaris (głowienka pospolita)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki całobrzegie.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki ± karbowano-ząbkowane.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
korona ze środkową łatką wargi dolnej wyraźnie większą
(z) *korona z łatkami wargi dolnej ± jednakowymi; kielich trąbkowaty
Melissa officinalis
Melissa officinalis (melisa lekarska)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Kielich dwuwargowy, trąbkowato-dzwonkowaty, z 13 nerwami; górna warga prawie płaska, szeroka, 2-3 ząbkowa.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
korona z łatkami wargi dolnej ± jednakowymi; kielich trąbkowaty
(z) *korona ze środkową łatką wargi dolnej wyraźnie większą
Clinopodium grandiflorum (czyścica wielkokwiatowa)
Clinopodium grandiflorum (czyścica wielkokwiatowa)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rurka kielicha prosta, z pierścieniem włosków w gardzieli, z 13 nerwami; kielich dwuwargowy, górna warga 3-ząbkowa, dolna 2-ząbkowa.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Clinopodium grandiflorum (L.) Kuntze (czyścica wielkokwiatowa)
syn. Calamintha grandiflora (L.) Moench · takson uprawiany, nie ujęty w czekliście [491]
wierzchotki w nibyokółkach siedzące
(z) *wierzchotki na szypułkach
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Rurka kielicha wygięta.
Clinopodium acinos (czyścica drobnokwiatowa)
XL
Clinopodium acinos (czyścica drobnokwiatowa)
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadek brak.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Clinopodium acinos (L.) Kuntze (czyścica drobnokwiatowa)
wystepowanie - Clinopodium acinos (czyścica drobnokwiatowa)
syn. Acinos arvensis (Lam.) Dandy · Calamintha acinos (L.) Clairv. · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
nibyokółki gęste, przysadki długie, szydlaste
(z) *przysadek brak
Clinopodium vulgare
Clinopodium vulgare
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· Przysadki i podkwiatki liczne długie, szydlaste.
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
· ta cecha diagnostyczna jest widoczna po zalogowaniu, w pełnej wersji atlasu, opcja logowania znajduje się prawym górnym rogu strony
▶ Clinopodium vulgare L. (klinopodium pospolite)
wystepowanie - Clinopodium vulgare (klinopodium pospolite)
czyścica storzyszek · syn. Calamintha clinopodium Spenner · Calamintha vulgaris (L.) Druce · takson rodzimy lub trwale zadomowiony [491]
po zalogowniu, w pełnej wersji atlasu, jest tu dodatkowa, zwarta, wersja klucza - wygodna w użyciu gdy chcemy szybko zorientować się w jego strukturze lub znamy już klucz i chcemy szybciej dojść do celu; przycisk logowania jest w prawym górnym rogu strony

opis

W podobnej rodzinie trędownikowatych (Scrophulariaceae) owocem jest wielonasienna torebka.
W rodzinie jasnotowatych (Lamiaceae) znajdują się liczne aromatyczne rośliny przyprawowe, np.: lebiodka pospolita (Origanum vulgare), lebiodka majeranek (Origanum majorana), mięta (Mentha), lecznicze jak np. szałwia (Salvia) oraz ozdobne.
Łodyga zwykle wyraźnie czterokanciasta.
Ulistnienie naprzeciwległe, parami nakrzyżległe. Liście i zwykle pozostałe części rośliny z włoskami gruczołowatymi zawierającymi aromatyczne olejki lotne.
Kwiatostan złożony z wierzchotek czasem zredukowanych do pojedynczego kwiatu. Wierzchotki mogą być silnie skrócone i ustawionych w nibyokółkach w kątach przeciwległych podsadek, w kolejnych odległych węzłach pędu, co daje formę kłosa pozornego. Podsadki często są zupełnie podobne do zwykłych liści łodygowych.

space

Korona powstała ze zrośnięcia pięciu płatków, dwuwargowa, górna warga całobrzega lub podzielona na dwie łatki lub zupełnie zredukowana, dolna warga zwykle trójłatkowa z najszerszą łatką środkową, boczne mogą być silnie zredukowane.

space

Słupek górny, złożony z dwóch owocolistków, o zalążni podzielonej fałszywymi przegrodami na cztery komory; w każdej znajduje się po jednym zalążku. Komory zalążni złączone są tylko w nasadzie a ze szczeliny pomiędzy nimi wyrasta słupek (swój bieg zaczyna w nasadzie zalążni), u niewielu rodzajów jest inny sposób wyrastania słupka. Znamię słupka dwudzielne. Poniżej słupka krążek miodnikowy, często czterołatkowy.

Owocem jest rozłupnia z czteroma pojedynczymi rozłupkami.
Rodzina bogata w gatunki. Większość z nich występuje w obszarze Śródziemnomorskim i Azji Mniejszej.

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Lamiaceae [🔉 la·mi·a·ce·ē]Labiatae [🔉 la·bi·a·te](pl) jasnotowate · wargowe
-aceae (lat., suff.) — standardowe zakończenie nazwy jednostki taksonomicznej w randze rodziny; wymawiane -a-ce-e
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji